W dniach 28.08-02.09.2009r. odbył się w Barcelonie Kongres Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (ESC). Zgromadził ponad 30,000 specjalistów z dziedziny kardiologii oraz ponad 5600 wystawców. Tematem wiodącym tegorocznego kongresu była prewencja chorób układu krążenia, której poświęcono 25 sesji, włączając sesje dotyczące chorób układu krążenia (ChUK) u dzieci, wpływu wprowadzenia ograniczeń w paleniu papierosów oraz wpływu otyłości i środowiska na występowanie ChUK. 

 W specjalnie utworzonym „Prevention Corner” wyświetlano kluczowe doniesienia dotyczące prewencji oraz rozprowadzano numer specjalny European Journal for Cardiovascular Prevention&Rehabilitation. Była ponadto możliwość przetestowania interaktywnego programu HeartScore, który oceniał ryzyko incydentu sercowo-naczyniowego. 

Jednym z ważniejszych doniesień w dziedzinie prewencji było badanie AAA (Aspiryn for Asymptomatic Atherosclerosis), poświęcone roli leków przeciwpłytkowych w prewencji pierwotnej. Obserwowano (średnio przez 8.2 lat) pod kątem wystąpienia ostrych zespołów wieńcowych (OZW) ze zgonem lub bez, udaru mózgu lub rewaskularyzacji, grupę 3350 osób bez jawnej klinicznie choroby sercowo-naczyniowej, ale z niskim wskaźnikiem kostka-ramię (ABI), który stanowi czynnik prognostyczny wystąpienia chorób układu krążenia. Wyniki badania pokazały, że rutynowe podawanie aspiryny w prewencji pierwotnej u osób z niskim ABI nie przynosi spodziewanych korzyści, co potwierdza sceptycyzm środowiska medycznego co do stosowania leków przeciwpłytkowych w prewencji pierwotnej. 

W sesji prewencji pokazano ponadto włoskie badanie, które wykazało skuteczność wprowadzonego zakazu palenia papierosów w miejscach publicznych w zmniejszaniu częstości występowania OZW (mierzonych zmniejszeniem częstości hospitalizacji z powodu OZW). 

Dyskutowano również wyniki badania JUPITER, w którym stwierdzono, że podawanie rosuwastatyny osobom bez jawnej choroby wieńcowej, bez hypercholesterolemii (LDL-ch < 130 mg/dl), ale z wysokimi poziomami CRP istotnie redukuje częstość poważnych zdarzeń sercowo-naczyniowych.

Żywo dyskutowane były również wyniki wieloośrodkowego, międzynarodowego badania CURRENT OASIS-7, przeprowadzonego na dużej próbie pacjentów – ponad 25 tys. osób z OZW (70% NSTEMI i 30% STEMI). Chorzy otrzymywali albo 600mg/150mg klopidogrelu albo 300mg/75mg klopidogrelu. Badanie wykazało, że podwójna dawka klopidogrelu istotnie zmniejsza ryzyko zakrzepicy w stencie oraz ryzyko zgonu z powodu zawału serca lub udaru mózgu.

Z uwagą przyjęto wyniki badania SYNTAX, w którym udział wzięło 1800 pacjentów z 3-naczyniową chorobą wieńcową i/lub zwężeniem pnia lewej tętnicy wieńcowej, którzy zostali poddani albo leczeniu kardiochirurgicznemu albo PCI z użyciem stentu Taxus. Po 2 latach obserwacji częstość zdarzeń sercowo-naczyniowych była istotnie mniejsza w grupie osób leczonych kardiochirurgicznie w porównaniu do grupy leczonej PCI.   

 Na Kongresie w Barcelonie przedstawiono również nowe standardy dotyczące prewencji, diagnostyki i leczenia infekcyjnego zapalenia wsierdzia, diagnostyki i leczenia nadciśnienia płucnego oraz omdleń, a także standardy oceny ryzyka przedoperacyjnego oraz postępowania okołooperacyjnego w chirurgii nie-kardiologicznej.
Z ciekawostek kongresowych: rośliny strączkowe poprawiają wyrównanie cukrzycy (obniżają HbA1c, poziom glukozy, zwiększają insulinowrażliwość), aktywność fizyczna odmładza (osoby > 50 r.ż. regularnie od kilku lat biegające rekreacyjnie mają dużo dłuższe telomery niż osoby nieaktywne fizycznie). 

Dr n. med. Jerzy Piwoński
Instytut Kardiologii
04-628 Warszawa, 
ul. Alpejska 42