NASZE FAQ
NASZE FAQ
Higiena jamy ustnej to czynności, które zapewniają zdrowe, czyste zęby wraz z przestrzeniami wokół nich, zdrowe dziąsła i świeży oddech. Potrzebne są do tego akcesoria i środki przeznaczone do czyszczenia i płukania jamy ustnej. Zabiegi prowadzone są na kilku płaszczyznach – część z nich polega na mechanicznym usuwaniu zalegających resztek pożywienia, a część na stosowaniu odpowiednich płynów z substancjami wspomagającymi utrzymanie odpowiedniego pH minimalizującego rozwój bakterii w całej jamie gębowej. Część z zabiegów jest mechaniczna, a część polega na wykorzystaniu ogólnodostępnych w sklepach środków przeznaczonych do czyszczenia i płukania jamy ustnej.
Chociaż zęby to tzw. twarde twory, które są elementem układu trawiennego, to niestety są podatne na różne, niekorzystne procesy powodujące choroby i prowadzące do zniszczenia zęba. Ciągłe wystawianie ich na działanie substancji powodujących rozwój bakterii chorobotwórczych prowadzi do rozwoju choroby zwanej próchnicą, która niszczy strukturę zęba i wnika wewnątrz powodując stany zapalne zagrażające zdrowiu i życiu człowieka. Walka z próchnicą wymaga interwencji lekarza dentysty, który musi usunąć chorą tkankę i uzupełnić braki materiałem zastępczym. Czasem wskazane jest poważniejsze leczenie zwane kanałowym, a niekiedy wyrwanie zęba, czyli tzw. ekstrakcja.
Przyczyną próchnicy są bakterie streptokoki, które wytwarzają kwasy poprzez metabolizowanie cukrów pochodzenia zewnątrz i wewnątrzustrojowego. Kwasy te naruszają powierzchnię zębów, powodują demineralizację szkliwa przez co przestaje ono być naturalną ochroną zęba. W taki sposób bakterie mają otwartą drogę i mogą wnikać wewnątrz zęba. Główną przyczyną próchnicy jest brak higieny lub nieprawidłowe jej wykonywanie, a także jedzenie pokarmów zawierających dużo cukrów (nie chodzi tylko o cukier biały, ale wszelkie, również naturalne cukry), a także pozostawiających dużo resztek wnikających w przerwy międzyzębowe, które potem ciężko usunąć i powodujących odkładanie płytki nazębnej.
Część ludzi jest przekonana, że płytka nazębna chroni powierzchnię przed przedostawaniem się chorobotwórczych bakterii. Nic bardziej mylnego. Płytka nazębna powstaje na powierzchni zębów z substancji zawartych w ślinie. Jest miękkim nalotem , który dość łatwo daje się usunąć mechanicznie. Z czasem zasiedlają ją bakterie powodujące próchnicę zębów. Jedną z metod usuwania jest regularne szczotkowanie i nitkowanie zębów. W czasie przeglądów dentystycznych można też poprosić lekarza o zdjęcie płytki za pomocą narzędzi dentystycznych. Płytka jest ciemniejsza od zębów. W przypadku palenia tytoniu lub picia kawy, ulega znacznym przebarwieniom.
Do zachowania prawidłowej higieny jamy ustnej i ochrony zębów przed patogenami, zaleca się szczotkowanie zębów przynajmniej dwa razy dziennie po 3 minuty. Idealnym rozwiązaniem byłoby szczotkowanie po każdym posiłku. Obecnie wybór szczoteczek jest ogromny. Asortyment zawiera mnóstwo zwykłych, ręcznych szczoteczek, ale coraz większą popularność zdobywają elektryczne. Hitem ostatnich lat są szczoteczki soniczne, które znacznie lepiej doczyszczają zęby i przestrzenie międzyzębowe oraz świetnie radzą sobie z płytką nazębną. Najważniejszy jest wybór końcówki. Do wyboru jest średnia i miękka. Dostępne są również twarde, ale używa się ich do czyszczenia protez.
Codzienne szczotkowanie niestety nie usuwa wszystkich resztek pokarmowych. Dlatego trzeba codziennie nitkować przestrzenie międzyzębowe. Do kupienia jest wiele rodzajów nitek – woskowane, z fluorem. Ważne jest jednak samo prawidłowe wykonywanie. Najpierw należy oderwać ponad 30 cm nici i owinąć jej końce na palce wskazujące obu rąk. Następnie należy wprowadzić nić w przerwę między dwoma zębami i przesuwać pionowo “zjeżdżając” delikatnie po krzywiźnie zęba w dół, aż do dziąsła, delikatnie wręcz wjeżdżając pod ząb tak, aby nie przeciąć przyczepu nabłonkowego. Czynność powtórzyć z sąsiadującym zębem i resztą uzębienia. Szczególnie ważne jest to w przypadku zębów tylnych, bo tam najtrudniej usuwać resztki szczotkując.
Najważniejszymi czynnościami pomagającymi zachować zdrowe zęby i dziąsła jest codzienne, regularne szczotkowanie i nitkowanie zębów. Szczotkując zęby warto pamiętać o języku, który też można, a nawet trzeba czyścić. Nie wolno tego robić szczoteczką do mycia zębów, ale drugą, przeznaczona do szorowania języka. W sklepach dostępne są szczotki do zębów, które na górze główki mają specjalna powierzchnię do czyszczenia języka, co jest bardzo dobrym rozwiązaniem. Dodatkowo można płukać jamę ustną specjalnym płynem zawierającym substancje niszczące bakterie, przywracające prawidłowe pH jamy ustnej, przeciwzapalne, wskazane zwłaszcza przy chorobach dziąseł, oraz utrudniające odkładanie się kamienia nazębnego.
Bardzo wielu ludzi udaje się do lekarza dentysty dopiero, gdy pojawi się ból zęba. Ból to sygnał, że próchnica wniknęła dość głęboko w ząb, więc jest zdecydowanie za późno i często okazuje się, że leczenie jest bardziej skomplikowane, wymaga więcej wizyt i może być bolesne (mimo znieczulenia). Warto odwiedzać stomatologa regularnie. Nawet jeśli pozornie nic się nie dzieje, warto umawiać się na wizyt dwa razy w roku. Lekarz obejrzy wtedy bardzo dokładnie wszystkie zęby i oceni ich stan. Może się wtedy okazać, że wyłapie coś, czego nie zauważyliśmy sami. Jest to też dobra okazja do zdjęcia ewentualnej płytki nazębnej prz pomocy narzędzi stomatologicznych.
Przykry zapach powoduje duży dyskomfort w czasie kontaktów międzyludzkich. Często można “uraczyć” swojego rozmówcę tą wątpliwą przyjemnością jaką jest kontakt z niemiłym zapachem w czasie konwersacji w bliskiej odległości. Mogą być różne tego przyczyny, zaczynając od braku szczotkowania zębów lub nieumiejętnego czyszczenia, spożywania dużej ilości cukrów, które są pożywką dla bakterii i drożdżaków po choroby gastryczne. Jeśli powodem jest zła higiena jamy ustnej, należy dołożyć starań i prawidłowo szczotkować zęby, nitkować i płukać płynami do higieny jamy ustnej. Dobrym wspomagaczem jest też natura – żucie goździków przyprawowych lub płukanie woda z olejkiem goździkowym poprawia zapach z ust.
Zęby powinno się czyścić odkąd tylko wyjdą ponad powierzchnię dziąseł, co dzieje się już w pierwszym roku życia. Na tym etapie szczotkowaniem zajmują się rodzice, ale wymaga to też współpracy z dziecka strony. Najlepiej zrobić z tego zabawę. W sklepach dostępnych jest wiele kolorowych modeli szczoteczek, często w kształcie bohaterów bajek i filmów lub ulubionych przez maluchy zabawek. Dobrze jest kupić dziecku szczoteczkę, gdy zaczyna się interesować otoczeniem i zabawkami, aby dziecko ją trzymało w rękach i gryzło. W taki sposób będzie się do niej przyzwyczajać, a dodatkowo szczotka masuje dziąsła, co jest pewnym remedium na problemy z ząbkowaniem. Pierwsze lata życia szczotkowanie powinno odbywać się pod ścisłą kontrola rodziców.
