Barcelona już po raz trzeci gościła kardiologów z całego świata na Światowym Kongresie Kardiologicznym (poprzednio w 1992r. i 1999r.).  

Zarejestrowano rekordową liczbę uczestników (około 30 tys.). Zgłoszono 10500 abstraktów, z których do prezentacji wybrano 3917 prac. Na terenie wystawowym swoje produkty i usługi prezentowało 210 firm z 43 krajów. Ceremonię otwarcia zaszczyciła swoją obecnością, jak również dokonała otwarcia Kongresu, Jej Wysokość Królowa Hiszpanii Zofia.

Obrady toczyły się w sesjach przed- jak i popołudniowych, równocześnie w 31 salach o nazwach stolic świata (była wśród nich Warszawa) Po raz pierwszy, 25 najważniejszych sesji naukowych było dostępnych online do 48h po ich zakończeniu. Również po raz pierwszy, ponad 1000 kardiologów mogło wziąć udział w demonstracji video na żywo obrazów tomografii komputerowej i echokardiografii 3D anatomii chirurgicznej wrodzonych wad serca. 

Poruszano zagadnienia dotyczące m.in. kardiologii prewencyjnej. Ogłoszono sukces programu EUROACTION (prowadzonego w 8 krajach, 24 szpitalach i centrach POZ), którym objęto ponad 10 tys. pacjentów z chorobą wieńcową (ChW) oraz pacjentów wysokiego ryzyka, jak również ich rodziny. Program zakończył się sukcesem, gdyż wśród osób nim objętych nastąpiła znacząca poprawa w zakresie stylu życia (zdrowsza dieta, rzucenie nałogu palenia papierosów, wzrost aktywności fizycznej, lepsza kontrola ciśnienia tętniczego krwi oraz cholesterolu, jak również wyższy odsetek osób stosujących kardio-protekcyjną terapię).

W dziedzinie kardiologii inwazyjnej, wyniki badania FRISC-II potwierdziły korzyści płynące ze strategii wczesnego inwazyjnego leczenia osób z ostrym zespołem wieńcowym bez uniesienia ST (mniejsza częstość zgonów i zawałów serca, a także niższa umieralność w ciągu 5 lat od leczenia). Pojawiło się natomiast niepokojące doniesienie dotyczące stentów uwalniających leki (drug eluting stents – DES). Stenty tego typu stanowią 90% wszystkich stentów wszczepianych w USA i Szwajcarii, a na całym świecie żyje około 6 mln osób z tego typu stentami. Wyniki badania BASKET LATE pokazały większą częstość zgonów sercowych oraz zawałów nie zakończonych zgonem wśród pacjentów ze stentami DES w porównaniu do stentów nie uwalniających leków BMS (p=0.01), prawdopodobnie w związku z zakrzepicą wewnątrz stentu. Problem dotyczy stentów DES I generacji, a być może nie będzie dotyczył stentów II generacji.  

Dyskutowano także o potrzebie stworzenia zaleceń dotyczących optymalnego leczenia osób w podeszłym wieku, które stanowią większość pacjentów z niewydolnością serca, oraz dużą grupę pacjentów z ChW. Osoby w podeszłym wieku mają często nietypowe objawy, rzadziej występuje u nich obniżenie odcinka ST, odnoszą korzyści przy zastosowaniu procedur wysoko specjalistycznych, ale częściej występują u nich efekty niepożądane jak np. krwawienia. Istnieje potrzeba edukacji tych osób, zwiększenia ich współpracy z lekarzem i wczesnego rozpoznawania komplikacji i objawów ubocznych leków.

Szeroko dyskutowany był problem migotania przedsionków oraz niewydolności serca – dwóch epidemii XXI wieku. Oba stany chorobowe są ściśle ze sobą związane. Wg niemieckich badaczy niewydolność serca występuje u około 30% pacjentów z migotaniem przedsionków. Z drugiej strony im bardziej zaawansowana niewydolność serca, tym częściej towarzyszy jej migotanie przedsionków. Na dzień dzisiejszy nie do końca wiadomo, która strategia w leczeniu migotania przedsionków współistniejącego z niewydolnością serca – przywrócenie i utrzymanie rytmu zatokowego czy kontrola częstości rytmu w migotaniu przedsionków – jest właściwsza. Wyjaśnią to wyniki toczącego się właśnie badania AF-CHF. Na dzień dzisiejszy istnieje pogląd, że rytm zatokowy należy próbować przywrócić u osób, u których migotanie przedsionków spowodowało znaczne zaburzenia hemodynamiczne, u pozostałych zastosować metodę kontroli rytmu serca. Podkreślono konieczność leczenia przeciwkrzepliwego oraz korzystny wpływ inhibitorów konwertazy angiotensyny, blokerów receptora dla angiotensyny oraz statyn w prewencji migotania przedsionków, zwłaszcza u osób ze skurczową dysfunkcją lewej komory serca.

W sesji poświęconej psychospołecznym czynnikom ryzyka podkreślono kluczową rolę depresji jako czynnika ryzyka ChUK, zwrócono ponadto uwagę na typ osobowości D, a także na wzrastającą rolę społecznej izolacji jako czynnika ryzyka ChUK. 

Na zakończenie Kongresu nowym Prezydentem Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego został wybrany, prof. Kim Fox z Wlk. Brytanii, a prezydentem elektem na lata 2008-2010 prof. Roberto Ferrari z Włoch.

Dr n. med. Jerzy Piwoński
Instytut Kardiologii
04-628 Warszawa, ul. Alpejska 42 
Warszawa, 12.09.2006 r.