Gluten: czy jest się czego bać?
Gluten to mieszanina białek roślinnych występująca w zbożach takich jak: pszenica, jęczmień, żyto, a także w kamucie, pszenżycie i orkiszu. Charakterystyczną cechą glutenu jest kleistość powodująca, że ciasto podczas wyrabiania ma ciągliwą konsystencję. Dzięki temu podczas pieczenia ciasto wyrasta, a po upieczeniu ma porowatą strukturę. Gluten, zaraz po mleku, jest jednym z najczęściej występujących alergenów pokarmowych. Badania dowodzą, że nawet 25% osób, u których występuje alergia ma również uczulenie na to białko. Nietolerancja glutenu jest bardzo groźną chorobą, która prowadzi do uszkodzenia kosmków jelitowych. W rezultacie dochodzi do takich chorób jak np. celiakia. Warto wtedy przejść na dietę bezglutenową.
Ostatnio panuje moda, która sprawia, że coraz więcej osób rezygnuje ze spożywania produktów z glutenem. Celebryci ze wszystkich ekranów krzyczą, jak to po odstawieniu glutenu z diety zrzucili nadprogramowe kilogramy, mają więcej energii, czy też nie cierpią już na migreny. Oczywiście może to być prawda, jednak tylko częściowa. Dieta bezglutenowa jest przeznaczona przede wszystkim dla osób cierpiących na celiakię, czyli chorobę trzewną. Jest to choroba autoimmunologiczna, która zdiagnozowana u chorego zmusza do stosowania diety bezglutenowej przez całe życie. Są również osoby, które mają alergię na gluten. Stosowana u nich dieta bezglutenowa sprawia, że alergia może ustąpić po jakimś czasie lub zmniejszyć swoje nasilenie. Dieta bezglutenowa jest dietą eliminacyjną, dlatego też nie jest polecana u osób zdrowych. Jej wprowadzenie możliwe jest tylko pod nadzorem specjalisty, gdyż jej restrykcyjny charakter wymaga odpowiedniego zbilansowania diety – w przeciwnym przypadku może wywoływać szkodliwe dla organizmu niedobory.
Dieta bezglutenowa może przynieść zdrowym osobom więcej szkody niż pożytku. Wykluczenie produktów zawierających gluten (makarony pszenne, kasze jęczmienne, pęczak, pieczywo, otręby pszenne, kawy zbożowe, nadziewane czekolady, produkty mleczne i wiele innych) na rzecz produktów bezglutenowych (ryż, komosa, kasze gryczane, owoce, warzywa, orzechy itp.) sprawi, że dieta będzie uboga w wiele ważnych składników. Przede wszystkim będzie uboga w węglowodany, błonnik, żelazo, cynk, wapń, a także witaminę B1 i B2. Bardzo częstym powodem rezygnacji z diety glutenowej jest chęć zrzucenia zbędnych kilogramów. Należy jednak podkreślić, że dieta bezglutenowa stosowana jako dieta odchudzająca może prowadzić do groźnych chorób, w tym anemii i osteoporozy. Nie jest to więc dieta dobra dla wszystkich. Jeśli rozważasz możliwość przejścia na dietę bezglutenową, to z pewnością w podjęciu decyzji powinien brać udział lekarz bądź inny specjalista, np. dietetyk.