Cukrzyca typu 2 – przyczyny

Cukrzyca typu 2 to coraz częściej występująca choroba metaboliczna, która dotyka ludzi na całym świecie. Poniżej znajdują się główne przyczyny tej choroby:

1. Otyłość

Otyłość i nadwaga są jednymi z głównych czynników ryzyka cukrzycy typu 2. Nadmiar tkanki tłuszczowej, zwłaszcza w rejonie brzucha, może prowadzić do insulinooporności poprzez zaburzenie równowagi hormonalnej.

2. Brak aktywności fizycznej

Brak regularnej aktywności fizycznej znacząco zwiększa ryzyko cukrzycy typu 2. Ćwiczenia fizyczne pomagają regulować poziom glukozy we krwi i poprawiają wrażliwość organizmu na insulinę. Dlatego ważne jest, aby osoby zagrożone cukrzycą lub już chore na cukrzycę typu 2 regularnie uprawiały sport.

3. Genetyka

Genetyczne predyspozycje również odgrywają dużą rolę w rozwoju cukrzycy typu 2. Osoby, które mają w rodzinie przypadki tej choroby, są bardziej narażone na jej wystąpienie. Geny związane z regulacją glukozy, insulinoopornością i funkcjonowaniem trzustki mogą zwiększać ryzyko. Dodatkowo, czynniki środowiskowe takie jak dieta, otyłość, stres i brak ruchu, mogą pogłębiać to ryzyko.

4. Wiek

Ryzyko zachorowania na cukrzycę typu 2 wzrasta z wiekiem. Starsze osoby częściej doświadczają insulinooporności, a ich trzustka może produkować mniej efektywnie insulinę. Styl życia staje się często bardziej siedzący, co dodatkowo przyczynia się do rozwoju cukrzycy.

5. Niewłaściwa dieta

Niezdrowe nawyki żywieniowe mogą znacznie zwiększyć ryzyko cukrzycy typu 2. Spożywanie nadmiaru kalorii, tłuszczów i cukrów prowadzi do otyłości. Dieta uboga w błonnik powoduje szybkie wzrosty poziomu cukru we krwi po posiłkach, co obciąża trzustkę i prowadzi do insulinooporności. Produkty przetworzone z dużą ilością dodatków i konserwantów są szkodliwe dla zdrowia metabolicznego.

6. Stres

Długotrwały stres może przyczynić się do rozwoju cukrzycy typu 2 poprzez zwiększenie produkcji hormonów stresu, takich jak kortyzol, co prowadzi do insulinooporności. Stres często powoduje niezdrowe nawyki żywieniowe, takie jak spożywanie dużej ilości słodyczy i fast foodów, co może prowadzić do nadwagi i otyłości.

7. Choroby współistniejące

Różne schorzenia mogą zwiększać ryzyko cukrzycy typu 2. Nadciśnienie tętnicze, dyslipidemia oraz choroby serca są często spotykane u osób z cukrzycą typu 2 i mogą potęgować ryzyko powikłań sercowo-naczyniowych. Zespół metaboliczny, który obejmuje cukrzycę typu 2, otyłość brzuszną, nadciśnienie i zaburzenia lipidowe, również zwiększa ryzyko.

8. Palenie papierosów

Palenie papierosów znacznie zwiększa ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 2 oraz pogarsza kontrolę glikemii u osób już chorych. Palenie prowadzi do uszkodzenia naczyń krwionośnych, zwiększenia krzepliwości krwi i nasilenia procesu zapalnego. Ponadto papierosy wpływają negatywnie na kontrolę poziomu cukru we krwi i zwiększają ryzyko powikłań cukrzycowych.

Profilaktyka i zarządzanie chorobą

Cukrzyca typu 2 jest chorobą złożoną, dlatego kluczowym elementem profilaktyki jest zdrowy tryb życia. Obejmuje to zrównoważoną dietę, regularną aktywność fizyczną oraz unikanie czynników ryzyka, takich jak palenie papierosów i przewlekły stres. Osoby z podwyższonym ryzykiem powinny regularnie monitorować poziom cukru we krwi i konsultować się z lekarzem. Wczesna diagnoza i odpowiednie zarządzanie chorobą mogą pomóc uniknąć powikłań i prowadzić zdrowszy, bardziej aktywny styl życia.

Koniecznie odwiedź naszą stronę dla diabetyków, by odkryć cenne wskazówki i inspirujące artykuły, które pomogą Ci prowadzić bardziej świadomy i zdrowszy styl życia! SPRAWDŹ

Źródła:

1. Czy cukrzyca jest chorobą uwarunkowaną genetycznie?
2. Cukrzyca typu 2 - MP.pl
3. Dieta a cukrzyca - DiabetologiaOnline
4. Palenie papierosów a cukrzyca - Recigar
5. Wpływ palenia na cukrzycę - Clinical Diabetology

Hiperglikemia – co powinieneś wiedzieć?

Cukrzyca a hiperglikemia

Cukrzyca to grupa schorzeń metabolicznych charakteryzujących się podwyższonym poziomem glukozy we krwi. Zaburzenia te są wynikiem nieprawidłowego wydzielania lub działania insuliny. U osób z cukrzycą typu 2, początkowy wzrost poziomu glukozy we krwi często nie daje wyraźnych objawów, które nasilają się stopniowo. Insulinooporność oraz upośledzenie funkcji komórek trzustki prowadzą do przewlekłej hiperglikemii. W przypadku cukrzycy typu 1 gwałtowny wzrost poziomu glukozy we krwi jest spowodowany bezwzględnym niedoborem insuliny, wynikającym z niszczenia komórek trzustki.

Rola glukozy w organizmie

Glukoza stanowi podstawowe źródło energii dla organizmu. Spożywając posiłki, dostarczamy zarówno cukry proste, które szybko się wchłaniają, jak i cukry złożone, które wchłaniają się wolniej. Cukry złożone są rozkładane do glukozy, która transportowana przez krew dostarcza energię komórkom ciała. Trzustka, produkując insulinę, reguluje poziom glukozy we krwi po posiłku, ułatwiając jej transport do komórek i obniżając jej poziom we krwi.

Leczenie cukrzycy

W leczeniu cukrzycy stosuje się insulinę, leki stymulujące trzustkę do wydzielania insuliny lub leki, które zmniejszają wchłanianie glukozy z jelit. Nadmiar glukozy jest przekształcany w glikogen w mięśniach i wątrobie. Glikogen jest wykorzystywany podczas aktywności fizycznej. Brak ruchu prowadzi do odkładania się nadmiaru glukozy w tkance tłuszczowej, co może powodować nadwagę i otyłość.

Definicja hiperglikemii

Hiperglikemia to stan, w którym poziom glukozy we krwi przekracza normę: na czczo powyżej 100 mg/dl (5,5 mmol/l) oraz 2 godziny po posiłku powyżej 140 mg/dl (7,8 mmol/l). Hiperglikemia może wystąpić u każdej osoby chorej na cukrzycę. Przy poziomach poniżej 180 mg/dl często nie daje objawów, ale powyżej 250 mg/dl może prowadzić do kwasicy ketonowej oraz przewlekłych powikłań cukrzycy.

Przyczyny hiperglikemii

Najczęstsze przyczyny hiperglikemii to:

• Spożycie zbyt obfitego posiłku,
• Nadmierna ilość cukrów prostych,
• Zbyt mała dawka insuliny,
• Niedostateczna ilość leków obniżających poziom glukozy,
• Brak aktywności fizycznej,
• Stres,
• Stany zapalne,
• Przyjmowanie niektórych leków (sterydów, leków przeciwdepresyjnych),
• Stan po niedocukrzeniu.

Objawy hiperglikemii

Objawy hiperglikemii mogą obejmować:

• Suchość w ustach,
• Wzmożone pragnienie,
• Częste oddawanie moczu,
• Zwiększony apetyt,
• Senność, zmęczenie, osłabienie,
• Zaburzenia widzenia,
• Zmiany ropne na skórze,
• Skurcze mięśni,
• Infekcje dróg moczowo-płciowych,
• Utrata masy ciała.

Postępowanie przy objawach hiperglikemii

W przypadku wystąpienia objawów hiperglikemii należy:

• Sprawdzić poziom glukozy we krwi,
• Wykonać dodatkową aktywność fizyczną, jeśli glikemia nie przekracza 250 mg/dl,
• Podać dawkę korekcyjną insuliny szybko działającej (u osób leczonych insuliną),
• Zwiększyć ilość wypijanej wody,
• Skontaktować się z lekarzem, jeśli poziom glukozy nadal rośnie,
• Przeanalizować swój jadłospis,
• Sprawdzić termin ważności leków i insulinę,
• Sprawdzić sprzęt do podawania insuliny,
• Zastanowić się nad ewentualnymi problemami zdrowotnymi.

Zapobieganie hiperglikemii

Aby zapobiegać hiperglikemii, należy:

• Regularnie monitorować poziom glukozy we krwi,
• Rozpoznawać objawy hiperglikemii,
• Regularnie spożywać posiłki,
• Unikać cukrów prostych,
• Planować aktywność fizyczną,
• Przyjmować leki o ustalonych porach,
• Zmieniać miejsce podawania insuliny,
• Ograniczać spożycie alkoholu.

Powikłania przewlekłej hiperglikemii

Długotrwała hiperglikemia może prowadzić do:

• Uszkodzenia naczyń siatkówki oka,
• Chorób sercowo-naczyniowych,
• Uszkodzenia nerwów,
• Uszkodzenia nerek,
• Zespołu stopy cukrzycowej,
• Udarów mózgu.

Współistnienie powikłań neurologicznych i naczyniowych w kończynach dolnych może prowadzić do amputacji.

Źródła:

DIABETYK W RUCHU – 5 Sposobów Na Aktywny Wypoczynek Latem

Lato to doskonały czas na aktywne spędzanie czasu. Aktywność fizyczna jest niezbędna dla zdrowia i prawidłowego funkcjonowania organizmu. Wakacje często kojarzą się z leniuchowaniem, ale warto postawić na aktywny wypoczynek. Lato daje wiele możliwości na spędzenie czasu na świeżym powietrzu.

Korzyści z aktywności fizycznej

Regularna aktywność fizyczna przynosi wiele korzyści:

• Poprawia samopoczucie fizyczne i psychiczne
• Zwiększa odporność na zakażenia
• Korzystnie wpływa na ciśnienie tętnicze
• Poprawia profil lipidowy
• Zwiększa sprawność ruchową
• Redukuje ilość tkanki tłuszczowej
• Poprawia jakość snu

Korzyści z aktywności fizycznej dla diabetyka

Dla osób chorych na cukrzycę regularny ruch jest szczególnie ważny. Przynosi dodatkowe korzyści:

• Poprawia poziom cukru we krwi
• Zwiększa insulinowrażliwość
• Zmniejsza zapotrzebowanie na insulinę
• Opóźnia konieczność włączenia insuliny
• Poprawia działanie leków przeciwcukrzycowych
• Zapobiega późnym powikłaniom cukrzycy

5 pomysłów na aktywny wypoczynek latem:

1. Piesze wędrówki – Długie spacery brzegiem morza lub wędrówki po lesie to idealna aktywność dla diabetyków. Spacerowanie obniża poziom stresu, uwalnia hormony szczęścia i poprawia koncentrację.
2. Nordic Walking – Marsz z kijkami angażuje 90% mięśni, nie obciąża stawów i jest odpowiedni dla osób w każdym wieku, także tych z nadwagą.
3. Kajaki – Spływ kajakiem to przyjemny sposób na spędzenie czasu i wzmocnienie mięśni. Ważne, aby osoba z cukrzycą płynęła z partnerem, który w razie potrzeby pomoże. Sprzęt medyczny należy zabezpieczyć przed wodą.
4. Jazda na rowerze – Rekreacyjna jazda na rowerze normalizuje poziom cukru we krwi i poprawia kondycję. Pamiętaj o zabraniu glukozy, owocu lub batonika na dłuższą przejażdżkę.
5. Badminton na świeżym powietrzu – Gra w badmintona angażuje wszystkie partie mięśniowe, poprawia kondycję i kształtuje koordynację. Rozpoczynając intensywną aktywność, wykonaj 5-10 minut ćwiczeń wstępnych.

Ważne zasady

Podczas aktywności fizycznej w wakacje pamiętaj o nawodnieniu. Wysokie temperatury powodują utratę wody, którą należy regularnie uzupełniać.

Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego

Oto najważniejsze zasady podejmowania wysiłku fizycznego przez osoby z cukrzycą:

• Osoby z cukrzycą typu 1 bez powikłań mogą podejmować każdy rodzaj wysiłku.
• Wysiłki tlenowe są bezpieczne i zalecane wszystkim osobom z cukrzycą bez przeciwwskazań.
• Osobom z cukrzycą typu 2 zaleca się dodanie ćwiczeń oporowych.
• Ciężka hipoglikemia jest przeciwwskazaniem do wysiłku przez 24 godziny.
• Późne hipoglikemie mogą występować do 24 godzin po wysiłku.
• Retinopatia proliferacyjna jest przeciwwskazaniem do wysiłku, aż do stabilizacji stanu.
• Hiperglikemia > 250 mg/dl bez ketonemii nie jest przeciwwskazaniem do wysiłku, jeśli pacjent dobrze się czuje.

Pamiętaj!

Aktywność fizyczna powinna być dostosowana do indywidualnych możliwości. Skonsultuj się z lekarzem przed rozpoczęciem nowej aktywności.

Źródła:

• Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u osób z cukrzycą – 2024, Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego

Koniecznie odwiedź nasz blog o zdrowiu, by odkryć cenne wskazówki i inspirujące artykuły, które pomogą Ci prowadzić bardziej świadomy i zdrowszy styl życia! SPRAWDŹ