Zakłócenie naturalnego rytmu dnia i nocy, praca przy sztucznym świetle, promieniowanie z monitorów, sprzyjają ujawnieniu cukrzycy typu 2. Mamy nadzieję, że nowe urządzenia monitorujące pomogą lekarzom na poprawę biologicznego zegara, poprzez korektę zaleceń leczniczych i profilaktycznych.

Istnieje silny związek pomiędzy długością i jakością snu a długowiecznością i ryzykiem zapadnięcia na różne choroby w tym cukrzycę typu 2. Kiedy do jednej nieprzespanej nocy dodasz drugą kiepską noc, a po niej kolejną, itd. to przyjdzie Ci za to zapłacić przyśpieszonym starzeniem się, obniżeniem odporności organizmu, większą podatnością na stany zapalne. Kiedy śpisz dobrze, szyszynka wytwarza hormon niezbędny do regeneracji funkcji życiowych – melatoninę zwaną hormonem snu. Melatonina do każdej komórki Twojego ciała wysyła sygnał o odpoczynku i regeneracji. Ten potężny hormon znajduje się na łasce Twojego rytmu życia i zakłócających go czynników.

Jeśli śpisz zbyt mało lub źle, wydzielasz go w niewystarczających ilościach, tracąc tym samym liczne korzyści z jego działania. Wśród czynników zakłócających sen, tym samym wydzielanie melatoniny, znajduje się już ujawniona cukrzyca (na zasadzie błędnego koła) liczne leki, zwłaszcza beta-adrenolityki, ekrany telewizyjne, komputerowe oraz wyświetlacze w telefonach i tabletach, zespół uzależnienia od Internetu. To musi trwać kilka lat aby istotnie wpłynąć na długość i jakość snu. Młodzież i młodzi dorośli, nie zdają  sobie sprawy z tych zagrożeń wpychających ich w zaburzenia depresyjne i uzależnienia. Sama suplementacja melatoniny nie wystarczy, leczenie jak zwykle musi uwzględniać inne wątki, zdiagnozowane i leczone przez lekarza.

Autor: Dr. n. med. Zygmunt Trojanowski

Leczenie ran cukrzycowych za pomocą urządzeń do stosowania w warunkach domowych

Prawidłowo leczona rana goi się od kilku do kilkunastu dni. Są jednak stany chorobowe, które utrudniają proces gojenia się ran i stają się niebywałą udręką dla pacjenta. Wiele jest tego przyczyn i różne są też sposoby leczenia trudno gojących się ran, gdzie duże znaczenie odgrywa m.in. właściwa fizjoterapia. W dalszej części przedstawione zostało kilka sposobów. Bardzo istotne dla procesu gojenia jest bowiem to, aby pacjent miał możliwość wykonywania zabiegów bez specjalnych ograniczeń, bez kłopotliwego chodzenia na zabiegi w odległym miejscu, bez czekania w kolejkach i bez korzystania z terapii jedynie w ściśle określonych godzinach.

Jakie są przyczyny długiego gojenia się rany? Czas gojenia się rany zależy od jej umiejscowienia, przyczyny oraz wielkości. Niebagatelny wpływ ma także kwestia pierwotnego lub wtórnego jej zakażenia. Podstawowe przyczyny mają swoje źródło w niewydolności krążenia w okolicy rany, utrudniającej napływ lub odpływ krwi. Przykładem mogą tu być owrzodzenia żylakowe podudzi, czy odleżyny. Drugim, niezwykle częstym czynnikiem, jest cukrzyca, zmieniająca metabolizm całego organizmu, mająca także negatywny wpływ na gojenie się ran. Najlepszym przykładem są trudno gojące się rany stopy i podudzia.

Niewydolność krążeniowa powoduje często powstawanie obrzęków, które są dodatkowym czynnikiem utrudniającym zaopatrzenie gojących się tkanek w tlen i składniki odżywcze.

Laseroterapia

W przypadku gojenia się ran pozytywne skutki zaobserwowano podczas stosowania homogennej wiązki światła laserowego o długości 808nm emitowanej przez tzw. lasery miękkie (softlasery). Wiązka takiego lasera zwiększa bowiem ilość ATP (adenozynotrójfosforanu), czyli substancji energetycznej, produkowanej w mitochondriach komórek. Naświetlanie laserowe ma także działanie antyseptyczne, powodując szybsze usuwanie bakterii, które utrudniają gojenie się rany. Dzięki pobudzeniu do wysokoenergetycznego metabolizmu rany szybciej ziarninują, usuwając martwe tkanki. Zastosowanie lasera niskoemisyjnego jest bardzo bezpieczne i niezwykle pomocne w procesie gojenia ran bez względu na etiologię samej zmiany. Należy zdawać sobie sprawę z tego, że skuteczność lecznicza światła zależy w dużym stopniu od tego, na ile spełnia ono parametry światła laserowego, takie jak: spójność (koherencja), szerokość widma (monochromatyczność), równoległość wiązki oraz duża koncentracja fotonów (gęstość mocy). Warunków tych nie mogą spełniać zwykłe źródła światła, w tym różne urządzenia paralaserowe, oparte na diodach LED. Urządzeniem laserowym, które może być wykorzystywane w warunkach domowych i spełnia zarazem wymagania prawdziwego lasera jest laser miękki B-Cure. Zakres zastosowań B-Cure jest bardzo szeroki i wykracza oczywiście poza zastosowanie tylko do gojenia ran. Urządzenie to stanowi niewątpliwie doskonałe rozwiązanie dedykowane do domowej fizjoterapii.

Venowave

Odmienny jest mechanizm działania pompy perystaltycznej Venowave, która odwraca niekorzystne koło zmian patologicznych, utrzymujących uwarunkowania do zakłócenia procesu gojenia. Niewydolność zastawek żył powierzchownych i głębokich podudzia powoduje zwiększenie się ciśnienia hydrostatycznego w kończynach dolnych, przesięki osocza do tkanek i upośledzenie zaopatrzenia w tlen komórek. Wystarczy drobny uraz mechaniczny i tworzy się rana, trudna w gojeniu, podatna za zakażenie. Przywrócenia prawidłowych warunków krążenia czasami udaje się dokonać metodą operacyjną. Podawanie leków przeciwzakrzepowych, czy diosminy, nie przywraca stanu sprzed choroby, lecz spowalnia procesy degeneracyjne. Zastosowanie pompy Venowave powoduje, że usprawnia się krążenie żylne (powrót krwi do serca) w dramatyczny sposób już po kilku minutach od rozpoczęcia masażu.  Chociaż pierwotnie aparat Venowave dedykowany był do leczenia i zapobiegania schorzeniom wynikającym głównie z niewydolności żylnej (zakrzepica, obrzęki limfatyczne, żylaki i inne), to okazało się, że stosowanie Venowave w sposób istotny zwiększa stopień natlenowania tkanek. Regularne stosowanie urządzenia po 1-2 godzin dziennie powoduje lepsze zaopatrzenie tkanek w tlen, zmniejszenie się obrzęków i w konsekwencji szybsze gojenie ran.

Elektrostymulacja wysokonapięciowa

Terapia ta polega na stosowaniu bardzo krótkich impulsów elektrycznych, ale o bardzo wysokim napięciu, dochodzącym do 300 a nawet 500 V. Impulsy generowane przez elektrostymulatory wysokonapięciowe są bezpieczne dla organizmu z uwagi na bardzo krótki przepływ prądu, który posiada jednak zdolność penetracji tkanek korzystnie wpływając na procesy regeneracyjne zachodzące na poziomie komórkowym. Podobnie jak w przypadku laseroterapii, elektrostymulacja wysokonapięciowa niszczy i hamuje rozwój bakterii i mikrobów. Znajduje zastosowanie m.in. w leczeniu ran cukrzycowych, ran zainfekowanych, ubytków tkanek, owrzodzeń podudzi i odleżyn. Przedstawione powyżej urządzenia są rozwiązaniami sprawdzonymi klinicznie, mającymi bardzo dobre opinie wśród użytkowników w Polsce.

Autorzy: Zygmunt Trojanowski  i Urszula Sobiecka Trojanowska

Leczenie cukrzycy – informacje ogólne.

Leczenie choroby cukrzycowej powinno podążać za mechanizmami powstawania choroby. W cukrzycy typu 1 na skutek procesu autoagresywnego dochodzi do uszkodzenia komórek beta wysp trzustkowych co prowadzi do bezwzględnego niedoboru insuliny i wiąże się z koniecznością włączenia insulinoterapii od początku choroby. Ponieważ cukrzyca typu 2 jest chorobą zróżnicowaną pod względem wywodu przyczyn, o progresywnym przebiegu, w której główną rolę odgrywa oporność narządów odbierających sygnał insulinowy i z czasem wyczerpanie jej wydzielania, w związku z tym leczenie obejmuje stosowanie leków o bardzo zróżnicowanym działaniu tzw. doustnych leków hipoglikemizujacych, samej insuliny, leków inkretynowych i zmuszających nerki do wydalania nadmiaru cukru z moczem.

Leczenie to na każdym etapie choroby obejmuje modyfikację żywienia i codzienny leczniczy trening mięśniowy. W osiąganiu celów leczniczych zasadniczą rolę odgrywa edukacja i samokontrola, z czego wynika samoleczenie, czyli dostosowywanie do aktualnych i spodziewanych poziomów cukru na podstawie pomiaru z glukometru. Żywienie pacjenta z cukrzycą powinno być zrównoważone i ubogokaloryczne (dużo warzyw, mało tłuszczów nasyconych) i nie powinna odbiegać od podstawowych zaleceń zdrowego żywienia.

Skrobia — węglowodany złożone (mączne, makaron, ryż, pieczywo) powinny zapewnić 50% wartości energetycznej dziennego spożycia mające niski indeks glikemiczny (< 50 IG) i ładunek węglowodanów na posiłek <10. Zawartość błonnika pokarmowego w diecie powinna wynosić około 30–40 g/d. Tłuszcze powinny zapewnić 30% wartości energetycznej posiłków, w tym tłuszcze nasycone powinny stanowić mniej niż 10% wartości energetycznej; u chorych charakteryzujących się stężeniem cholesterolu frakcji LDL ≥ 100 mg/dl (≥ 2,6 mmol/l) powinny być zmniejszone < 7%; tłuszcze jednonienasycone powinny zapewnić 10% wartości energetycznej, natomiast tłuszcze wielonienasycone też około 10% wartości energetycznej diety, w tym kwasy tłuszczowe omega-6: 8% oraz kwasy tłuszczowe omega-3: 2%. Należy drastycznie ograniczać spożycie izomerów trans kwasów tłuszczowych.

Zawartość cholesterolu w diecie nie powinna przekraczać 300 mg/d.; lecz u chorych ze stężeniem cholesterolu frakcji LDL ≥ 100 mg/dl (≥ 2,6 mmol/l) ilość cholesterolu należy zmniejszyć do < 200 mg/d. Udział białek w diecie powinien wynosić 15–20% dziennej energii, przy czym stosunek białka zwierzęcego do białka roślinnego powinien wynosić 50/50%. Ograniczamy spożycie białka do 0,8-1,0 g/kg mc w przypadku I-II stadium cukrzycowej choroby nerek i poniżej 0,8 g/kg mc (ok.10 % dobowej podaży kalorii) w stadium bardziej zaawansowanym. Spożywanie alkoholu przez chorych na cukrzycę poważnie utrudnia wyrównanie choroby i może chorego kosztować życie. Dopuszczalna ilość spożywanej soli kuchennej to 5g na dobę, natomiast pacjenci z umiarkowanym nadciśnieniem tętniczym powinni spożywać poniżej 4,5g soli kuchennej na dobę, a osoby z nadciśnieniem tętniczym i nefropatią – poniżej 4000 mg/dobę. Istotnym elementem leczenia cukrzycy wpływającym na zmniejszenie ryzyka powikłań cukrzycy jest zaprzestanie palenia papierosów.

Systematyczny wysiłek fizyczny dostosowany indywidualnie stanowi integralny element leczenia cukrzycy. Podejmowanie wysiłku fizycznego wiąże się ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia hipoglikemii, która może czasami pojawić się wiele godzin po zaprzestaniu aktywności fizycznej. Chorzy powinni umieć reagować błyskawicznie wyrównawczo na takie objawy i być na taką niespodziewaną okoliczność zawsze przygotowani. W celu uzyskania optymalnego efektu wysiłek fizyczny powinien być regularny, podejmowany co najmniej 5 razy w tygodniu, preferowany jest trening interwałowy, gdzie intensywne okresy aktywności mięśniowej przedzielane są aktywnością umożliwiającą powrót do równowagi fizycznej. Zawsze należy wykonywać trwające 5 minut ćwiczenia wstępne rozciągające i uruchamiające wszystkie stawy, a na zakończenie wyciszające i rozluźniające mięśnie. Najbardziej odpowiednią formą wysiłku w grupie chorych na cukrzycę typu 2 w wieku > 65. rż. i/lub z nadwagą jest energiczny spacer (do zadyszki) 5 razy w tygodniu (150 min tygodniowo). Alternatywą są bieżnia ruchoma, schody, nordic walking, rower (także stacjonarny), stepper, gumy do rozciągania, ćwiczenia w wodzie.

Autor: Zygmunt Trojanowski  i Urszula Sobiecka Trojanowska