Cukrzyca to grupa schorzeń metabolicznych charakteryzujących się podwyższonym poziomem glukozy we krwi. Zaburzenia te są wynikiem nieprawidłowego wydzielania lub działania insuliny. U osób z cukrzycą typu 2, początkowy wzrost poziomu glukozy we krwi często nie daje wyraźnych objawów, które nasilają się stopniowo. Insulinooporność oraz upośledzenie funkcji komórek trzustki prowadzą do przewlekłej hiperglikemii. W przypadku cukrzycy typu 1 gwałtowny wzrost poziomu glukozy we krwi jest spowodowany bezwzględnym niedoborem insuliny, wynikającym z niszczenia komórek trzustki.
Glukoza stanowi podstawowe źródło energii dla organizmu. Spożywając posiłki, dostarczamy zarówno cukry proste, które szybko się wchłaniają, jak i cukry złożone, które wchłaniają się wolniej. Cukry złożone są rozkładane do glukozy, która transportowana przez krew dostarcza energię komórkom ciała. Trzustka, produkując insulinę, reguluje poziom glukozy we krwi po posiłku, ułatwiając jej transport do komórek i obniżając jej poziom we krwi.
W leczeniu cukrzycy stosuje się insulinę, leki stymulujące trzustkę do wydzielania insuliny lub leki, które zmniejszają wchłanianie glukozy z jelit. Nadmiar glukozy jest przekształcany w glikogen w mięśniach i wątrobie. Glikogen jest wykorzystywany podczas aktywności fizycznej. Brak ruchu prowadzi do odkładania się nadmiaru glukozy w tkance tłuszczowej, co może powodować nadwagę i otyłość.
Hiperglikemia to stan, w którym poziom glukozy we krwi przekracza normę: na czczo powyżej 100 mg/dl (5,5 mmol/l) oraz 2 godziny po posiłku powyżej 140 mg/dl (7,8 mmol/l). Hiperglikemia może wystąpić u każdej osoby chorej na cukrzycę. Przy poziomach poniżej 180 mg/dl często nie daje objawów, ale powyżej 250 mg/dl może prowadzić do kwasicy ketonowej oraz przewlekłych powikłań cukrzycy.
Najczęstsze przyczyny hiperglikemii to:
Objawy hiperglikemii mogą obejmować:
W przypadku wystąpienia objawów hiperglikemii należy:
Aby zapobiegać hiperglikemii, należy:
Długotrwała hiperglikemia może prowadzić do:
Współistnienie powikłań neurologicznych i naczyniowych w kończynach dolnych może prowadzić do amputacji.