Alergie są teraz bardzo powszechnym zjawiskiem. To właśnie dzięki testom alergicznym można sprawdzić reakcję chorego na poszczególne alergeny. Testy umożliwiają diagnostykę, która jest wstępem do skutecznej terapii. Jakie rodzaje testów są dostępne? Który i kiedy należy wykonać?
Do najczęściej wykonywanych testów należą testy skórne. Nie dają jednak 100 proc. gwarancji wykrycia danego alergenu, gdyż bardzo często reakcja może być opóźniona (nawet do 48 h), a przy testach skórnych wynik sprawdzany jest już po 15-20 minutach. Dzięki tym testom można sprawdzić, czy dany alergen wywołuje reakcję uczuleniową. Testy skórne przeprowadza się poprzez nanoszenie alergenu na skórę – z reguły jest to skóra przedramienia bądź pleców. Lekarz sprawdza, czy po wprowadzeniu alergenu wystąpiła niepożądana reakcja skórna – zaczerwienienie, bąbel, rozmiar zmiany skórnej. Testy skórne można przeprowadzać na dwa sposoby: test punktowy i test płatkowy. W teście punktowym alergolog nanosi krople alergenu na skórę i następnie nakłuwa skórę, aby umieścić kroplę w środku. Później następuje oczekiwanie na reakcję alergiczną. To sposób na sprawdzenie alergii pokarmowej, na roztocza czy pleśnie. Natomiast testy skórne płatkowe polegają na umieszczeniu alergenów na specjalnych bibułkach, które przyklejane są na skórę pacjenta na dwie doby. Po tym czasie sprawdza się reakcję alergiczną – zmiany skórne, rumień.
Ten rodzaj testów wykonywany jest wtedy, gdy wynik testów punktowych nie jest wiarygodny. Oznacza to, że w momencie, gdy wszystkie objawy alergii występują, a test punktowy wykazał wynik ujemny wykonywane są wtedy testy śródskórne. Alergolog wstrzykuje dawkę alergenu pod skórę (stężenie jest mniejsze niż w testach skórnych). Wynik testu dostępny jest już po 15-20 minutach. Po czasie lekarz sprawdza reakcję alergiczną – w miejscu wprowadzenia alergenu u osoby uczulonej pojawi się bąbel pokrzywkowy.
Testy te są najbardziej inwazyjne, gdyż polegają na podaniu alergenów w postaci wziewnej bądź pokarmowej. Co to oznacza? Pacjent otrzymuje alergeny doraźnie, czyli jeśli alergia objawia się katarem to alergeny umiejscawiane są na śluzówkę nosa, jeśli zapaleniem spojówek to poprzez podanie alergenów na spojówkę oka, a jeśli jest to alergia pokarmowa to poprzez wypicie roztworu z alergenami. Jet niewielu zwolenników testów prowokacyjnych, gdyż mogą wywoływać silne i bardzo ryzykowne reakcje alergiczne. W najgorszych przypadkach mogą nawet prowadzić do śmierci.
Warto również pamiętać, że podczas testów alergicznych należy odstawić leki. Jednak nie każdy może sobie na to pozwolić, dlatego też sposobem na sprawdzenie, które alergeny powodują niepożądane reakcje są testy z krwi. W celu wykonania tych testów wystarczy tylko pobranie próbki krwi do badania. Następnie w laboratorium krew zostaje badana – ocenia się liczbę białych krwinek i stężenie białka IgE. Testy te są mało inwazyjne, a cechuje je duża precyzyjność, dlatego też są bardzo chętnie wykonywane zarówno u dorosłych, jak i u dzieci.