Po co testy na wykrycie narkotyków?

Gdyby jeszcze 15 lat temu, ktoś stwierdził, że testy na obecność narkotyków w organizmie będą powszechnie dostępne w polskich aptekach, można by powiedzieć, iż ogląda zbyt dużo amerykańskich filmów. Nikt wtedy nie mógł przypuszczać, że niezbyt liczne grupy hipisowskie, dość swobodnie korzystające z aptecznych specyfików, raczące się pochodnymi cannabisu, czy w końcu zażywające heroinę (tzw. „polski kompot”), przestaną być jedyną tak zwaną „społecznością” narkomanów.

Produkt, który może Cię zainteresować: Prywatne: Test na wykrywanie marihuany w moczu Marihuana NarkoDiag

Szybki test paskowy do jakościowego wykrywania THC w moczu po użyciu marihuany, haszyszu Zastosowanie Szybki test paskowy NarkoDiag Marihuana-Test jest testem przeznaczonym do jakościowego wykrywania THC CHARAKTERYSTYKA Tetrahydrokannabinol (THC), jest głównym metabolitem marihuany i haszyszu wykrywanym w moczu W zależności od warunków konopie mogą działać jako środek pobudzający, uspokajający ZASADA DZIAŁANIA NarkoDiag Marihuana Test jest bardzo prostym w wykonaniu testem. Zasada OSTRZEŻENIA Uważnie przeczytaj instrukcję użycia. Jeżeli masz pytania co do sposobu Nie używaj testu jeżeli minęła data jego przydatności do użycia (data przydatno Test należy przechowywać w oryginalnym opakowaniu w temp. pokojowej albo w lodówce. Zakres temp. przechowywania Test należy przechowywać w miejscu niedostępnym dla dzieci. Test powinien pozostać w oryginalnym opakowaniu a Wszystkie elementy zużytego testu należy włożyć do oryginalnego opakowania i postępować z Nie należy używać ponownie żadnego z elementów zestawu testowego. Zawartość opakowania * Pasek Potrzebne materiały nie znajdujące się w opakowaniu * Zegar z sekundnikiem  * Pojemnik na mocz   Instrukcja użycia testu Próbka moczu Próbka moczu Przechowywanie próbki Próbki moczu mogą być przechowywane w temperaturze od 2-8°C Przed wykonaniem testu doprowadź torebkę foliową z paskiem testowym oraz próbkę moczu do temperatury Zanurz pasek pionowo w próbce z moczem na 10-15 sekund. Zanurz pasek zgodnie ze Połóż pasek testowy na płaskiej, nie wchłaniającej  powierzchni, włącz zegar i poczekaj Odczytaj wynik po 5 minutach. UWAGA: Nie należy odczytywać wyniku po Wyrób do diagnostyki in vitro. Tylko do użytku zewnętrznego. Wyrób do samokontroli...

Należy również pamiętać o tym, że do 1989roku, ustawa o cenzurze jasno określała, iż zjawiska takie jak alkoholizm, narkomania, prostytucja czy bezdomność w Polsce nie istnieją lub stanowią minimalny margines przekroju społecznego. Trudno więc w związku z powyższym określać ilość osób uzależnionych od narkotyków w tym czasie, czy szacować zjawisko tak zwanej „sportowej” narkomani. W tym miejscu należałoby z całą pewnością oddać słowo uznania Markowi Kotańskiemu, który już u schyłku lat 70-tych mówił głośno o zjawisku narkomani, ostrzegał przed jej szybkim narastaniem i na nasze szczęście powoływał do życia coraz to nowsze placówki resocjalizacji narkomanów. Myślę jednak, że i on w swoich najśmielszych przypuszczeniach nie zakładał tego, z czym spotykamy się dzisiaj.

W latach 90-tych nastąpiła diametralna zmiana na rynku narkotycznym w naszym kraju. Co rusz, zaczęły pojawiać się nowe narkotyki; szybko przenikając do środowisk młodzieżowych, jak wszystkie zachodnie mody traktowane z dużą dozą akceptacji, bez przewidywania negatywnych skutków. Duży wpływ na rozrost tego zjawiska, miał również fakt wejścia w środowisko osób uzależnionych ludzi związanych ze światem przestępczym, które same nie korzystały z narkotyków, natomiast postrzegały handel używkami jako znakomity interes. Policja ten moment określa jako czas pojawienia się w Polsce tak zwanego narkobiznesu.  Od tego momentu możemy powiedzieć, że zjawisko narkomani, przyjęło rozmiary pandemiczne. I nie mam tu na myśli tych, których diagnozujemy jako uzależnionych, ale wszystkich, którzy w mniejszym lub większym stopniu zażywają narkotyki.  Statystyki Poradni Uzależnień, w sposób jednoznaczny mówią o drastycznym spadku wieku inicjacji narkotycznej, jak i również o ogromnej dostępności wszystkich używek.

Już dawno wiadomo, że narkotyki nie są problemem dużych aglomeracji miejskich, czy środowisk patologicznych.  Polska jest jednym z największych producentów amfetaminy czy  ecstasy, będąc jednocześnie szlakiem przerzutowym z południa na północ Europy dla tureckiej i afgańskiej heroiny.  A wszędzie tak gdzie znajduje się nawet niewielkie skupisko młodzieży, znajduje się również dealer mający do zaoferowania szeroką gamę narkotyków. Należy w tym miejscu obalić również mit o tym, że na narkotyki stać tylko bogatych. Nic bardziej mylnego! Jeśli w warszawskim klubie nie kupimy piwa taniej niż za 5 zł a możemy nabyć tabletkę ecstasy za 2,5 zł, to czy jest to drogo?? A jest to tylko jeden z przykładów tego, jak bardzo tanie są dziś w Polsce narkotyki.

Aktualne dane z  realizowanych  przez Instytut Psychiatrii i Neurologii badań, w sposób jednoznaczny określają, że w niektórych środowiskach dziecięco-młodzieżowych, aż 40% osób przynajmniej raz w życiu zapaliło marihuanę lub inną substancję jej pochodną. Przez niektórych zjawisko to określane jest „modą” na narkotyki; należy jednak zauważyć, że moda np. na mini, w zimie może skutkować przeziębionym pęcherzem, natomiast „moda” na narkotyki dla niektórych bywa śmiertelna. Mimo tego faktu słychać często głosy mówiące o legalizacji narkotyków, dzieląc je na „miękkie” i „twarde”. Czyżby w tym przypadku słowo miękkie miało oznaczać bardziej bezpieczne?

W tym momencie mechanicznie wręcz, nasuwa się pytanie: co zrobić by moje dziecko należało do tej grupy, która nigdy nie sięgnie po narkotyki? Odpowiedź terapeuty z wieloletnim stażem pracy, może tu być zaskoczeniem dla wielu.  Otóż nie ma takiej możliwości, byśmy nasze dziecko uchronili przed kontaktem z narkotykami! Jeśli nie na podwórku, w szkole, na wakacyjnym wyjeździe, na dyskotece czy imprezie u kolegi (zwanej kiedyś prywatką), nasza pociecha spotka się z narkotykiem. Może nawet go spróbuje, zachęcone przez kogoś, komu będzie ufać. Istotne jest, by po takim wydarzeniu rodzic dowiedział się o tym fakcie. Oczywiście nie od znajomych po kilku latach, czy nie daj Boże od terapeuty w Poradni, ale od własnego dziecka. Jeśli tak się stanie, znaczy to, że mamy dobry kontakt z dzieckiem i możemy przegadać ten temat na wszystkie znane nam sposoby. Zakładając, że posiadamy wiedzę o narkotykach, na tyle aktualną by być partnerem w rozmowie.

Niestety z rozmów z rodzicami, którzy trafiają do Poradni wynika, że  takie sytuacje należą do rzadkości, a o fakcie, że dziecko bierze narkotyki, rodzice dowiadują się  z reguły jako ostatni. Kiedyś, jeśli podejrzewaliśmy, że nasz syn czy córka, wracając późno do domu, wpada w złe towarzystwo lub po prostu poznaje uroki życia, wystarczyło powiedzieć: podejdź tutaj i chuchnij! No i było wiadomo. Z narkotykami sprawa jest bardziej skomplikowana. Oczywiście, jeśli ktoś jest tak bardzo odurzony narkotykami, że „przelewa się przez ręce” czy traci przytomność na naszych oczach, wtedy postawienie diagnozy: przychodzi łatwo. Ale w świat narkotyków wchodzi się zazwyczaj powoli, stopniowo, poznając różne środki, porównując ich działanie, szukając coraz to mocniejszych wrażeń i doznań. Jeśli człowiek a w szczególności młody człowiek, bierze narkotyki i jest mu z tym dobrze, to nie należy liczyć, że przyzna się do tego faktu. Będzie kłamać, oszukiwać, manipulować byle nie dać się złapać na tym fakcie.  Bardzo często w takiej sytuacji rodzice stają się bezradni. Bo z jednej strony dziecko funkcjonuje w miarę normalnie (mowa o wstępnym okresie brania narkotyków), a jednak odczuwamy, że jest coś nie tak. Oczywiście możemy się w tym momencie udać do specjalisty i liczyć na cud, że „na oko” terapeuta rozpozna, iż nasze dziecko trzy dni temu było naćpane. Takiej możliwości niestety nie ma! Nawet wysokiej klasy fachowiec nie jest w stanie zauważyć po kilku dniach, że w organizmie ludzkim znajduje się narkotyk.

I tu właśnie pojawia się rola do odegrania. Testy na obecność narkotyków w moczu, czy te jeszcze prostsze w obsłudze, badające ślinę, mogą nam w tym pomóc. Z dużą wiarygodnością mogą nam pomóc w określeniu faktu, czy w organizmie znajduje się jeszcze narkotyk, czy nie. W zależności od rodzaju substancji możemy badać jej obecność w organizmie od kilkunastu godzin do nawet kilku tygodni od jej zażycia. Oczywiście nie możemy zakładać, że test jest środkiem terapeutycznym, ale posiadając go możemy mieć pewność, z czym mamy do czynienia. W okresie gdy dziecko próbuje narkotyków, wiedząc, że rodzice nie zaakceptowaliby tego fakty, będzie go przed nami ukrywać. Ale w przypadku gdy wie, że możemy im zrobić w każdej chwili  test i za kilka minut mieć już wynik, strach przed konsekwencjami może być większy niż sama chęć spróbowania czegoś zakazanego. Jak można się domyślić, dużo łatwiej jest tak postąpić gdy nasze dziecko jest młodsze.  Ale skoro do Poradni trafiają już 14-15 latkowie mający kontakt z heroiną, to znaczy, że liczyć się z takim problemem musimy stosunkowo wcześnie. Jest również faktem, że rozpoznanie stosunkowo wcześnie, iż nasze dziecko ma kontakt z marihuaną, rozmawianie z nim na ten temat, pokazywanie mu negatywnych skutków czy kontrolowanie go za pomocą testów, może w dużej mierze przyczynić się do tego, że inne narkotyki nie pojawią się nigdy w jego życiu. Oczywiście nikt takiej pewności nam nie da.

Idealnie było by żyć w Świecie gdzie narkotyki nie istnieją, a jeśli nawet to nie uzależniają i mają dobry wpływ na nasze zdrowie. Ale realistycznie oceniając czasy, w których przyszło nam żyć, uważam, że mając wiedzę na temat narkotyków i ich skutków, oraz narzędzia pomocnicze, możemy się czuć troszkę bezpieczniej.

Czego sobie i całej ekipie Diagnosis życzę!

Adam Nyk

Bakteria Helicobacter pylori (H. pylori), została odkryta stosunkowo niedawno, bo w 1983 roku, przez australijskich badaczy Warrena i Marshalla. Komitet Nagrody Nobla w Karolinska Institutet postanowił, że Nagrodę Nobla za rok 2005 w dziedzinie fizjologii lub medycyny otrzymają wspólnie: Barry J. Marshall i J. Robin Warren za odkrycie "bakterii Helicobacter pylori i jej znaczenia dla rozwoju zapalenia żołądka i dwunastnicy”.

Co to jest Helicobacter pylori ?
H. pylori jest podłużną bakterią o długości zaledwie kilku mikronów zakończoną kilkoma (2-6) pojedynczymi rzęskami. Bakteria osiedla się tylko na powierzchni błony śluzowej wyściełającej żołądek lub na błonie śluzowej dwunastnicy albo przełyku, jeżeli z jakiś powodów nabłonek błony śluzowej tych miejsc upodobnił się do żołądkowego. Żyje pod śluzem pokrywającym błonę śluzową w warunkach małej dostępności tlenu. Wykazuje niezwykłą ruchliwość, także w gęstym śluzie. Ruchliwość tę zawdzięcza głównie aktywnym ruchom rzęsków.
Charakterystyczną cechą H. pylori jest wytwarzanie przez nią w dużych ilościach pewnego enzymu, nazywanego ureazą, pobudzającego chemiczne rozkładanie mocznika. W ten sposób bakteria zobojętnia żrący kwas żołądkowy i może sobie zapewnić przeżycie w niekorzystnym środowisku. Stwierdzenie produktów tej reakcji jest jednym z podstawowych sposobów wykrycia bakterii.

Helicobacter pylori - zakażenie
Ocenia się, że zakażenie H.pylori dotyczy ponad połowy ludzi na całym świecie. W wysokorozwiniętych państwach Ameryki Północnej i Europy Zachodniej dotyczy ono jedynie 20 - 40% populacji, natomiast w krajach rozwijających się zakażenie to jest bardziej powszechne.
W Polsce częstość zakażenia jest również wysoka, ocenia się ją na 60 - 80% całej populacji. Zakażenie H. pylori występuje jedynie u ludzi i jest niezwykle rozpowszechnione.

Do zakażenia dochodzi najczęściej we wczesnym dzieciństwie. Źródłem bakterii jest często matka. Drobnoustrój mogą pozostawać w żołądku do końca życia pacjenta. Bakterie mogą utrzymywać się wewnątrz żołądka i mnożyć się w nim przez wiele dziesiątków lat.  Zakażenie jest zazwyczaj bezobjawowe, lecz może prowadzić do choroby wrzodowej. Zakażeniu u dzieci sprzyja niedożywienie i niedobór w diecie witamin.

Główną drogą zakażenia H. pylori są wydzieliny i wydaliny. Zarazki mogą być obecne na przykład w ślinie i kale. W warunkach niesprzyjających H. pylori może przyjąć postać przetrwalnikową. Wygląda wtedy jak mała kulka i nie jest aktywny. W sprzyjających warunkach postać przetrwalnikowa zmienia się ponownie w aktywną bakterię. Można z pewnym przybliżeniem przyjąć, że częstość zakażenia odpowiada ogólnej higienie w danym środowisku. Im lepsze warunki higieniczne, tym mniejsza częstość zakażenia

Helicobacter pylori a wrzody żołądka i dwunastnicy
H. pylori wywołuje: 90% wrzodów dwunastnicy i 80% wrzodów żołądka. Robin Warren jak, pierwszy ustalił, że zakażenie H. pylori zawsze wiąże się ze stanem zapalnym błony śluzowej żołądka w miejscu kolonizacji bakterii. Początkowo bakterie przebywają w dolnej (odźwiernika) części żołądka. Wywołany zakażeniem H. pylori przewlekły stan zapalny dolnej części żołądka wzmaga wydzielanie kwasu solnego przez zdrową, górną część narządu. Stwarza to warunki do rozwoju wrzodów trawiennych w górnej zabezpieczonej przed atakiem kwasu dwunastnicy.

Choć u większości osób zakażenie przebiega bezobjawowo, 10-15% zakażonych w pewnym okresie życia będzie cierpieć na chorobę wrzodową. Wrzody trawienne powstają częściej w dwunastnicy niż w żołądku i mogą prowadzić do poważnych powikłań, jak krwawienia z wrzodu i przebicie ściany żołądka.

Helicobacter pylori - skutk i zakażenia
Zapalenie błony śluzowej żołądka i dwunastnicy
Choroba wrzodowa dwunastnicy i żołądka
Rak żołądka
Chłoniak żołądka
Choroba refluksowa przełyku
Choroba Menetriera

U osób zakażonych H. pylori częściej powstaje rak żołądka. Dlatego Helicobacter pylori uznano za czynnik o udowodnionym działaniu rakotwórczym. Bakteria powoduje przewlekły stan zapalny błony śluzowej żołądka, który może być pierwszym krokiem na drodze wiodącej w kierunku rozwoju tego nowotworu.

Helicobacter pylori - diagnostyka zakażenia

Testy inwazyjne: 

• test ureazowy - wymaga wykonania gastroskopii, jego interpretacja może być czasem dość subiektywna.
• badanie histologiczne wycinków - wymaga wykonania gastroskopii i dodatkowo badania mikroskopowego pobranych wycinków. Podnosi to koszty badania.
• badania mikrobiologiczne (posiewy)- nie są rutynowo stosowane z uwagi na bardzo duże trudności w hodowli tej bakterii.

Testy nieinwazyjne: 

• badania serologiczne - badania krwi na obecność przeciwciał odpornościowych przeciwciał H.pylori. Przeciwciała są obecne we krwi przez kilka lat po zakażeniu.
• Test oddechowy - badany spożywa napój zawierający znakowany mocznik. Jeśli w żołądku znajduje się H. pylori, to mocznik jest rozkładany przez ureazę (enzym produkowany przez bakterię). Produkty tej reakcji można wykryć w próbkach wydychanego powietrza, które pobiera się po spożyciu testowego napoju. Jest to test uznawany przez wielu ekspertów jako "złoty standard" w diagnostyce H. pylori, nie obciążający badanego. Czułość i swoistość testu sięga prawie 100%. Zaletą testu jest fakt, że nadaje się do sprawdzenia wyniku leczenia zakażenia H.pylori.
• testy molekularne - są kosztowne i trudne w praktycznym zastosowaniu, nie są rutynowo stosowane w diagnostyce.

Typy cukrzycy.

Cukrzyca

Łac. diabetes mellitus
Ang. diabetes mellitus

Rys historyczny

1550 p.n.e. - najstarszy opis stanu sugerującego cukrzycę >

1797 - użycie określenia diabetes mellitus

1824 - opis śpiączki cukrzycowej

1921-1922 - odkrycie insuliny i jej zastosowanie w leczeniu cukrzycy

1980 - pierwsza ludzka insulina rekombinowana

Definicja
Cukrzyca to grupa chorób metabolicznych charakteryzujących się hiperglikemią, wynikającą z defektu dotyczącego sekrecji insuliny bądź jej działania (insulinooporności) lub z istnienia obu defektów jednocześnie. Przewlekła hiperglikemia wiąże się z długoterminowym uszkodzeniem, dysfunkcją oraz niewydolnością różnych narządów, zwłaszcza oczu, serca, naczyń krwionośnych i nerwów.

Produkt, który może Cię zainteresować: ABRA SMART BT – Zestaw do pomiaru poziomu glukozy we krwi

...

• Cukrzycę typu I (uszkodzenie komórek b wysp trzustkowych prowadzące do bezwzględnego niedoboru insuliny)
• o podłożu autoimmunologicznym (w efekcie zadziałania czynnika wyzwalającego [wirus, toksyna, białko pokarmowe] rozwija się reakcja autoimmunologiczna i dochodzi do zapalenia wysp trzustkowych. Proces ten charakteryzuje się pojawieniem przeciwciał przeciwwyspowych i przeciwinsulinowych, co w efekcie prowadzi do utraty możliwości wydzielniczych trzustki)
  • postać szybko postępująca
  • postać wolno postępująca (LADA)
  • o podłożu idiopatycznym
• Cukrzyca typu II (zaburzenia wydzielania insuliny lub/i insulinooporność tkankowa)
  (w efekcie działania czynnika genetycznego, i/lub środowiskowego (otyłość brzuszna jest najistotniejszym nabytym czynnikiem ryzyka cukrzycy) 
• Inne specyficzne typy cukrzycy (cukrzyca na tle niedostatecznego i wadliwego odżywiania, choroby trzustki, endokrynopatie (hiperkortyzolemia, akromegalia, hiperaldosteronizm pierwotny, nadczynność tarczycy), cukrzyca polekowa, nieprawidłowości budowy insuliny i jej receptorów, niektóre zespoły genetyczne, cukrzyca typu MODY)
• Cukrzycę ciążowych ( zaburzenia gospodarki węglowodanowej ujawniające się po raz pierwszy w czasie ciąży dotyczy ~3% wszystkich ciąż rozwija się w II trymestrze, nasila w III)

Epidemiologia

Cukrzyca jest chorobą społeczną, chorobowość przekracza 1% i stale rośnie. Szacuje się, ze w 2030 na świecie będzie ponad 360 mln osób chorych na cukrzycę. W Polsce liczbę chorych na cukrzycę szacuje się na około 2 mln osób

Typ I - chorobowość w Polsce szacuje się na 0,3%. Zapadalność (na 100tys osób) wynosi > 9
Wiek zachorowania na ogół < 30 rż. wyróżniamy 2 szczyty zapadalności - większy w 10-12 rż., mniejszy 16-19rż.

Typ II - chorobowość w Polsce wynosi wg WHO 3,5% Zapadalność (na 100tys osób) wynosi 200
Wiek zachorowania na ogół > 30 rż.

Objawy

• uczucie zmęczenia, osłabienia, czasami senność
• nadmierne pragnienie
• wielomocz
• uczucie suchości w jamie ustnej
• chudnięcie
• zapach acetonu z ust, bóle brzucha
• zmiany ropne na skórze
• nawracające zakażenie układu moczowego

Leczenie 

Podstawowym celem leczenia cukrzycy, niezależnie od obecności i rodzaju powikłań, jest optymalne wyrównanie metaboliczne. Konieczne jest leczenie wszystkich zaburzeń metabolicznych, nie tylko hiperglikemii, co może zapobiec lub opóźnić występowanie przewlekłych powikłań naczyniowych.

Leczenie polega na normalizacji glikemii, ciśnienia tętniczego, parametrów lipidowych i leczeniu powikłań ostrych i przewlekłych oraz edukacji pacjentów

W celu normalizacji glikemii stosuje się stosuje się następujące metody postępowania:

• leczenie dietetyczne

Zalecenia ogólne

Podstawowe zalecenia dietetyczne dla chorych na cukrzycę:

• unikanie węglowodanów prostych, aż do ich zupełnego wykluczenia;
• częste spożywanie posiłków, lecz o ograniczonej kaloryczności;
• tak zwana dieta zdrowego człowieka (dużo warzyw, mało tłuszczów nasyconych) — dieta chorego na cukrzycę nie powinna odbiegać od podstawowych zaleceń dietetycznych zdrowego żywienia. Zalecenia dietetyczne mogą być różne dla chorych na cukrzycę typu 1 i typu 2. Chorzy na cukrzycę typu 1 powinni jedynie unikać spożywania węglowodanów prostych, a insulinoterapia powinna być w maksymalnym stopniu dostosowana do nawyków żywieniowych pacjenta i jego trybu życia.

W cukrzycy typu 2 kwestia diety jest bardziej istotna niż w cukrzycy typu 1, gdyż jej podstawowym zadaniem jest nie tylko utrzymanie dobrej kontroli metabolicznej choroby, ale także redukcja/utrzymanie masy ciała chorego. W związku z tym — poza wyżej wymienionymi zaleceniami minimalnymi — podstawowe znaczenie ma ogólna kaloryczność diety, która powinna umożliwić choremu powolną, ale systematyczną redukcję masy ciała. Umiarkowane zmniejszenie bilansu kalorycznego (o 500–1000 kcal/d.) spowoduje stopniową utratę masy ciała (ok. 1 kg//tydzień).

Zalecenia szczegółowe.

• Węglowodany:
  • na stężenie glukozy we krwi wpływa zarówno ilość, jak i rodzaj spożytych węglowodanów. Monitorowanie całkowitej zawartości węglowodanów w diecie ma zasadnicze znaczenie w osiągnięciu optymalnej kontroli glikemii;
  • 45–50% wartości energetycznej diety powinny zapewnić węglowodany o niskim indeksie glikemicznym (< 50);
  • podstawowe ograniczenie powinno dotyczyć węglowodanów prostych, których spożywanie chory powinien ograniczyć do minimum, łącznie z wykluczeniem ich z diety — zmiana nawyków żywieniowych polegająca na stosowaniu diety o bardzo niskiej zawartości węglowodanów prostych (< 5 g/d.) i ewentualnie zwiększonej zawartości białka może przynieść korzystny efekt w zakresie redukcji masy ciała i poprawy parametrów metabolicznych;
  • substancje słodzące (słodziki) mogą być stosowane w zalecanych przez producenta dawkach;
  • zawartość błonnika pokarmowego w diecie powinna wynosić około 20–35 g/d.
• Tłuszcze:
  • 30–35% wartości energetycznej diety powinny zapewnić tłuszcze;
  • mniej niż 10% wartości energetycznej diety powinny stanowić tłuszcze nasycone; u chorych charakteryzujących się stężeniem cholesterolu frakcji LDL ≥ 100 mg/dl (≥ 2,6 mmol/l) ilość tę należy zmniejszyć > 7%;
  • 10% wartości energetycznej diety powinny zapewnić tłuszcze jednonienasycone;
  • około 6–10% wartości energetycznej diety powinny stanowić tłuszcze wielonienasycone, w tym kwasy tłuszczowe omega-6: 5–8% oraz kwasy tłuszczowe omega-3: 1–2%;
  • zawartość cholesterolu w diecie nie powinna przekraczać 300 mg/d (7,8 mmol/d.); u chorych charakteryzujących się stężeniem cholesterolu frakcji LDL ≥ 100 mg/dl (≥ 2,6 mmol/l) ilość tę należy zmniejszyć do < 200 mg/d (< 5,2 mmol/d.);
  • aby obniżyć stężenie cholesterolu frakcji LDL, należy zmniejszyć energetyczny udział tłuszczów nasyconych w diecie (jeżeli pożądane jest zmniejszenie masy ciała) lub zastąpić je węglowodanami i tłuszczami jednonienasyconymi;
  • należy ograniczyć spożycie izomerów trans kwasów tłuszczowych.
• Białka:
  • udział energetyczny białek w diecie powinien wynosić 15–20%, przy czym stosunek białka zwierzęcego do białka roślinnego powinien wynosić co najmniej 50/50%;
  • dieta wysokobiałkowa, niskowęglowodanowa może prowadzić do szybkiego zmniejszenia masy ciała i poprawy wyrównania glikemii.
• Witaminy i mikroelementy:
  • suplementacja witamin lub mikroelementów u chorych, u których nie stwierdza się ich niedoborów jest niewskazana.
• Alkohol:
  • spożywanie alkoholu przez chorych na cukrzycę nie jest zalecane;
  • alkohol hamuje uwalnianie glukozy z wątroby i w związku z tym jego spożycie (zwłaszcza bez przekąski) może sprzyjać rozwojowi niedocukrzenia;
  • nie zaleca się spożywania więcej niż 20 g/d. alkoholu przez kobiety i 30 g/d. alkoholu przez mężczyzn.

• wysiłek fizyczny

Ze względu na wielokierunkowe korzyści, jakie przynosi jego wykonywanie — jest integralną częścią prawidłowego, kompleksowego postępowania w leczeniu cukrzycy.

• • Zasady podejmowania wysiłku fizycznego:
    • początkowe zalecenia dotyczące aktywności fizycznej powinny być umiarkowane i uzależnione od możliwości pacjenta do wykonywania wysiłku;
    • w celu uzyskania optymalnego efektu wysiłek fizyczny powinien być regularny, podejmowany co najmniej co 2–3 dni, jednak najlepiej codziennie;
    • rozpoczynając intensywną aktywność fizyczną, należy wykonywać trwające 5–10 minut ćwiczenia wstępne, a na zakończenie ćwiczenia uspokajające;
    • wysiłek fizyczny może zwiększać ryzyko ostrej lub opóźnionej hipoglikemii;
    • alkohol może zwiększać ryzyko wystąpienia hipoglikemii po wysiłku;
    • należy zwracać uwagę na zapobieganie odwodnieniu organizmu w warunkach wysoki — należy pamiętać o ryzyku uszkodzenia stóp podczas wysiłku (zwłaszcza przy współistniejącej neuropatii obwodowej i obniżeniu progu czucia bólu), pielęgnacji stóp i wygodnym obuwiu.
    • Intensywność wysiłku fizycznego określa lekarz na podstawie pełnego obrazu klinicznego - najbardziej odpowiednią formą wysiłku w grupie chorych na cukrzycę typu 2 w podeszłym wieku i/lub z nadwagą jest szybki (do zadyszki) spacer, 3–5 razy w tygodniu (ok. 150 minut tygodniowo).
• leczenie farmakologiczne 
• doustne leki hipoglikemizujące
  • pochodne biguanidu (metformina)
  • pochodne sulfonylomocznika (tolbutamid, chlorpropamid, glibenkamid, gliklazid, glikwidon, glipizid, glimepirid )
  • pochodne meglitynidu (repaglinid, nateglinid)
  • tiazolidinediony (rosiglitazon, pioglitazon)
  • inhibitory alfa-glukozydazy (akarboza)
• insulinoterapia
  • Insulinoterapia u chorych na cukrzycę typu 1 jest leczeniem z wyboru. Rekomendowany model stanowi funkcjonalna intensywna insulinoterapia przy zastosowaniu wielokrotnych wstrzyknięć lub podskórnego ciągłego wlewu insuliny. U chorych na cukrzycę typu 1 charakteryzujących się bezwzględnym niedoborem insuliny nigdy nie należy przerywać leczenia insuliną.
  • Insulinoterapia u chorych na cukrzycę typu 2 w trakcie leczenia cukrzycy nasilanie się zaburzeń homeostazy prowadzi do stopniowego pogarszania się wyrównania glikemii. Wiąże się to z koniecznością zwiększenia dawek doustnych leków hipoglikemizujących, a następnie rozpoczęcia insulinoterapii już na etapie 2 (patrz rozdz. 7). Często insulinoterapia jest jedyną metodą pozwalającą uzyskać normoglikemię.
  • Kryteria rozpoczęcia leczenia insuliną:
    • niedawno rozpoznana cukrzyca (z możliwością powrotu do typowego algorytmu):
    • glikemia około 300 mg/dl (16,7 mmol/l) ze współistniejącymi objawami klinicznymi cukrzycy;
    • cukrzyca typu 2 z objawami wtórnej nieskuteczności leków doustnych i/lub stężeniem HbA1c > 7%.
  • Wskazania do rozpoczęcia insulinoterapii niezależnie od wartości glikemii:
    • ciąża (o ile chore na cukrzycę typu 2 nie są dobrze wyrównane w czasie leczenia dietą);
    • cukrzyca typu LADA (latent autoimmune diabetes in adults);
    • uzasadnione życzenie pacjenta.
  • Wskazania do czasowej insulinoterapii:
    • dekompensacja cukrzycy wywołana przemijającymi przyczynami (infekcja, uraz, kortykoterapia itp.);
    • zabieg chirurgiczny;
    • udar mózgu;
    • zabieg przezskórnej wewnątrznaczyniowej angioplastyki wieńcowej (PTCA, percutaneous transluminal coronary angioplasty);
    • ostry zespół wieńcowy.

Badania diagnostyczne

Glikemia - prawidłowe stężenie glukozy w osoczu krwi żylnej wynosi 60–99 mg/dl (3,4–5,5 mmol/l).

Przydatność kliniczna wyraża się

• rozpoznawanie cukrzycy (badania laboratoryjne)
• wykrywanie i diagnostyka hipoglikemii
• monitorowanie leczenia cukrzycy z użyciem glukometrów - patrz „Samokontrola pacjentów chorujących na cukrzycę”

HbA1c - hemoglobina glikowana - jest retrospektywnym wskaźnikiem glikemii i służy do oceny wyrównania metabolicznego cukrzycy. Przy przeciętnym okresie przeżycia erytrocytów, wynoszącym 120 dni, poziom HbA1c odzwierciedla średnie stężenie glikemii w ciągu 3 misięcy przed oznaczeniem.

Zalecane wartości zarówno dla cukrzycy typu I jak i cukrzycy typu II:

• HbA1c (%): >7%:
  • przy glikemii na czczo i przed posiłkami (dotyczy również samokontroli): 70–110 mg/dl (3,9–6,1 mmol/l);
  • przy glikemii 2 godziny po posiłku - podczas samokontroli< 160 mg/dl (8,9 mmol/l);
• HbA1c (%): > 6,5%:
  • przy glikemii na czczo i przed posiłkami (dotyczy również samokontroli): 70–110 mg/dl (3,9–6,1 mmol/l);
  • przy glikemii 2 godziny po posiłku — podczas samokontroli < 140 mg/dl (7,8 mmol/l);

Nazewnictwo stanów hiperglikemicznych :

prawidłowa glikemia na czczo: 60–99 mg/dl (3,4–5,5 mmol/l);

nieprawidłowa glikemia na czczo: (IFG, impaired fasting glucose): 100–125 mg/dl (5,6–6,9 mmol/l);

nieprawidłowa tolerancja glukozy: (IGT, impaired glucose tolerance): w 2. godzinie testu tolerancji glukozy według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) glikemia 140–199 mg/dl (7,8–11 mmol/l);

stan przedcukrzycowy (prediabetes) = nieprawidłowa glikemia na czczo i/lub nieprawidłowa tolerancja glukozy;

cukrzyca: objawy hiperglikemii i glikemia przygodna ≥ 200 mg/dl (≥ 11,1 mmol/l) lub 2-krotnie glikemia na czczo ≥ 126 mg/dl (≥ 7,0 mmol/l) lub glikemia w 2. godzinie po obciążeniu glukozą według zaleceń WHO ≥ 200 mg/dl (≥ 11,1 mmol/l).

Źródła:

1. „Choroby wewnętrzne” pod redakcją prof. Andrzeja Szczeklika Medycyna Praktyczna 2006
2. “Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2009. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego” Diabetologia Doświadczalna i Kliniczna 2009 tom 9 supl. A