Nadciśnienie tętnicze to choroba, która dotyczy nawet co trzeciego dorosłego Polaka, a mimo to wiele osób nadal nie zdaje sobie z niej sprawy. W tym artykule – przygotowanym w formie pytań i odpowiedzi – wyjaśniamy najważniejsze fakty, obalamy mity i podpowiadamy, jak skutecznie zapobiegać i kontrolować nadciśnienie.
To stan, w którym ciśnienie krwi utrzymuje się powyżej wartości 140/90 mmHg. Nawet nieco niższe wartości (powyżej 130/80 mmHg) mogą zwiększać ryzyko powikłań sercowo-naczyniowych. Dlatego tak ważne jest wczesne rozpoznanie i odpowiednia profilaktyka.
Ciśnienie skurczowe (górne) to wartość rejestrowana w momencie skurczu serca. Ciśnienie rozkurczowe (dolne) to wartość między uderzeniami serca – gdy mięsień się rozluźnia.
Ponieważ często przebiega bezobjawowo. Chorzy dowiadują się o nim dopiero po wystąpieniu udaru, zawału czy niewydolności nerek. Dlatego tak ważne są regularne pomiary ciśnienia – nawet jeśli czujesz się dobrze.
Choć często brak wyraźnych objawów, niepokoić powinny:
Najlepiej zacząć od 20.–30. roku życia, zwłaszcza jeśli w rodzinie występują choroby układu krążenia. Po 40-tce pomiary powinny być już stałym elementem profilaktyki zdrowotnej.
Tak – na wczesnym etapie ogromne znaczenie mają zmiany stylu życia: dieta (np. DASH), redukcja stresu, aktywność fizyczna, ograniczenie soli, alkoholu i tytoniu.
Tak. Jeśli jedno lub oboje rodziców cierpią na nadciśnienie, ryzyko wzrasta nawet kilkukrotnie. W takich przypadkach warto wcześniej rozpocząć profilaktykę.
Stres uruchamia mechanizmy hormonalne, które podnoszą ciśnienie. Przewlekły stres, brak snu i napięcia emocjonalne mogą utrwalić podwyższone wartości i zwiększyć ryzyko chorób sercowo-naczyniowych.
Najlepsze są formy umiarkowane: szybki marsz, jazda na rowerze, pływanie, nordic walking. Ważna jest regularność – najlepiej 30 minut dziennie. Ćwiczenia siłowe można stosować z umiarem i pod okiem specjalisty.
Gdy ciśnienie przekracza 140/90 mmHg i nie reaguje na zmiany stylu życia. Leki dobiera lekarz indywidualnie – ważne jest ich regularne przyjmowanie.
Nie zawsze. U niektórych osób, które skutecznie zmienią tryb życia, możliwe jest zmniejszenie dawek lub ich odstawienie – wyłącznie pod kontrolą lekarza.
Tak, problem dotyczy już nawet co ósmej osoby przed 40. rokiem życia. Dlatego tak ważna jest edukacja i profilaktyka także wśród młodszych pacjentów.
Z empatią. Nie oceniaj, ale wyrażaj troskę. Wspólnie wybierzcie się na badania lub zaproponuj lekturę sprawdzonego poradnika. Czasem najlepszą motywacją jest świadomość, że ktoś się o nas martwi.
Pobierz nasz bezpłatny e-book: „Nadciśnienie w pytaniach i odpowiedziach”
Pobierz