Czy cukrzyca jest dziedziczna?

Już 3 miliony Polaków choruje na cukrzycę. Wzrasta zarówno liczba chorych na cukrzycę typu 1, jak i na cukrzycę typu 2. Pierwsza postać najczęściej występuje u dzieci i młodzieży i jest najczęściej występującą wśród nich chorobą przewlekłą. Zaś cukrzyca typu 2 dotykająca kiedyś tylko osoby powyżej 40 r. ż. dzisiaj dotyczy już również 20- i 30-latków. Czy cukrzyca dotyczy tylko osób, które jej przypadki miały w rodzinie czy każdego?

 Cukrzyca, czyli właściwie co?

Cukrzyca to choroba przewlekła charakteryzująca się zaburzeniami w wytwarzaniu insuliny. Nieprawidłowa ilość insuliny powoduje zaburzenia już na poziomie komórkowym, gdyż właśnie w komórkach brakuje odpowiedniej ilości glukozy. Tym samym w całym organizmie występuje nieprawidłowe, wysokie stężenie glukozy nazywane hiperglikemią bądź obniżony poziom nazywany hipoglikemią. Aby okiełznać cukrzycę należy jak najwcześniej udać się do specjalisty i wdrożyć leki. Niestety, cukrzyca u wielu osób wykrywana jest za późno, gdyż sama nie daje jasnych objawów. Należy pamiętać, że przewlekła hiperglikemia prowadzi do wielu groźnych skutków takich jak: choroba wieńcowa, niewydolność serca, czy zaburzenia wzroku.

Cukrzyca dzieli się na dwa typy: 1 i 2. Cukrzyca typu 2 jest bardziej popularna i dotyka 85 proc. wszystkich chorych. Cukrzyca typu 1 to zaledwie 15 proc. chorych wśród, których znajdują się głównie dzieci, młodzież i osoby do 30 roku życia. Trzustka osób z cukrzycą typu 1 w ogóle nie wytwarza insuliny, zaś przy cukrzycy typu 2 chorzy wytwarzają jej nieodpowiednią ilość bądź w organizmie nie jest prawidłowo rozdysponowana.

Czy znane są przyczyny cukrzycy?

Cukrzyca typu pierwszego jest chorobą autoimmunologiczną, co oznacza, że układ odpornościowy organizmu nie funkcjonuje prawidłowo. Tym samym organizm występuje przeciwko sobie i niszczy swoje własne komórki – w przypadku cukrzycy typu 1 są to zdrowe komórki trzustki odpowiedzialne za produkcję insuliny. Obecny stan medycyny nie potrafi jednak dokładnie wyjaśnić, skąd bierze się cukrzyca typu 1. Obok czynników genetycznych wyróżnia się także infekcje wirusowe czy czynniki pokarmowe. Występująca częściej i traktowana już jako choroba cywilizacyjna cukrzyca typu 2 ma z kolei trochę inne podłoże. W dużej mierze odpowiedzialny za powstanie choroby jest styl życia. Nieprawidłowe nawyki żywieniowe, otyłość, nadciśnienie tętnicze, choroby sercowo-naczyniowe, niewielka aktywność fizyczna, stres.

Czy zatem cukrzyca jest dziedziczna?

Jako, że przyczyny tej choroby nie są do końca znane również czynnik genetyczny nie jest tutaj w 100 proc. odpowiedzialny. Prawdopodobieństwo, że dziecko zachoruje na cukrzycę typu 1, jeśli u matki bądź ojca występuje również ta choroba wynosi maks. 15 proc. Jeśli zaś u obu rodziców to prawdopodobieństwo wynosi 15 proc. Co dowodzi, że w przypadku cukrzycy typu 1 geny determinują ją tylko w pewnym stopniu. W cukrzycy typu 2 do tej pory nie ustalono, jakie geny są odpowiedzialne za jej powstawanie. Niektóre badania dowodzą, że wystarczy, aby jeden rodzic chorował na cukrzycę typu 2, a na 50 proc. zachoruje na nią również dziecko. Zatem mówiąc o cukrzycy możemy wykazać tylko pewne predyspozycje do zachorowania.

Deser dla cukrzyka - czy to dobre rozwiązanie?

Diagnoza: cukrzyca. Myślisz sobie – koniec z ulubionymi smakołykami, zacznie się diametralna zmiana jadłospisu, a Ty nie będziesz czerpał radości z jedzenia. Nic bardziej mylnego! Cukrzyca to nie wyrok. Desery dla chorych cukrzyków również mogą być pyszne i… słodkie. Dowiedz się, jaki deser jest dobry dla cukrzyka!

Słodkie życie z cukrzycą?

Osoby chorujące na cukrzycę doskonale wiedzą, jak wymagająca jest to choroba – ile należy się natrudzić, aby zadbać o swoje zdrowie, samopoczucie i kondycję. Kontrola cukrzycy, to również kontrola diety. Osoby chorujące na nią bardzo często borykają się także z nadwagą bądź otyłością. Dlatego tak ważna jest zmiana nawyków na te sprzyjające okiełznaniu choroby. Nie znaczy to jednak, że osoby te nie mogą sobie pozwolić na smaczne i dające radość posiłki. Wbrew przeciwnie! Nawyki żywieniowe powinny być tak zmienione, aby nie tylko były zdrowe, ale również dobre w smaku – należy pamiętać, że będą towarzyszyć cukrzykowi bardzo długo. Dlatego też dieta osoby chorej powinna obfitować w świeże warzywa i owoce, produkty pełnoziarniste, nabiał i dobrej jakości mięso.

Grunt to nie zwariować!

Każdy chory na cukrzycę wie, że oprócz zmiany diety w jedzeniu posiłków ważna jest również ich odpowiednia ilość. Ważenie talerza to dla każdego cukrzyka standard. Niestety, ale ta choroba wymaga kontrolowania posiłków, dlatego najlepiej prowadzić dziennik z konkretnym spożyciem posiłków o danych wartościach. Posiłki powinny być zaplanowane i dopasowane do poziomu glukozy we krwi. Decydując się na deser należy pamiętać, aby 1-2 godziny po spożyciu wykonać pomiar cukru. Jeśli dany posiłek podniósł znacznie cukier należy o tym pamiętać i następnym razem zjeść mniejszą ilość bądź zdecydować się na coś innego. Bardzo często, wybór deserów, jak i całej diety to zadanie trudne. Wybór na zasadzie prób i błędów wymaga czasu i dokładnej obserwacji organizmu. Jednak takie podejście jest gwarantem zachowania równowagi w poziomie cukru we krwi.

Chce deseru! Co może jeść cukrzyk?

Każdy diabetyk powinien wiedzieć, że jego dieta powinna ograniczać łatwo przyswajalne cukry proste. Zaliczamy do nich glukozę, sacharozę (tradycyjny cukier stołowy) i fruktozę. Tradycyjne ciasta należą do deserów z dużą ilością tych cukrów. Bogate w węglowodany i tłuszcze mogą sprawić, że po paru godzinach chory będzie miał hiperglikemię. Warto podkreślić, że na deser mogą sobie pozwolić osoby, które nie należą do grupy osób z nadwagą bądź otyłością. Dlatego też jeśli jesteś osobą chorą na cukrzycę, nie masz nadwagi, a Twoje cukry są w normie możesz skusić się na deser zawierający mąkę pełnoziarnistą i niską zawartość cukru i tłuszczu. Należą do nich, np.: ciasto drożdżowe, ciasto marchewkowe, ciasto tortowe z owocami, szarlotka, tort szwarcwaldzki czy też ciasto 3 BIT. Nie należy wybierać: makowca, jabłecznika z bezą, ciasta drożdżowego z owocami, tortu czekoladowego czy też piernika z bakaliami. Wybór nie jest najmniejszy, dlatego z pewnością zadowoli każdego chorującego na cukrzycę.

Cukrzyca a zajście w ciążę

Myślicie z partnerem o powiększeniu rodziny? Jeśli chorujesz na cukrzycę koniecznie sprawdź, co na tym etapie powinniście wiedzieć, aby choroba nie pokrzyżowała wam planów. Dowiedz się, jak przygotować się do ciąży oraz czego można się spodziewać w tym czasie. Nie daj się zaskoczyć cukrzycy i sprawdź, jak ją okiełznać, aby nie komplikowała sytuacji.

Ciąża to etap, do którego należy się przygotować. Należy przede wszystkim pamiętać, że jeśli chorujesz na cukrzycę, to decyzji o powiększeniu rodziny nie powinno odkładać się w czasie. Długotrwałe leczenie może zwiększać ryzyko niepłodności, a także problem z donoszeniem ciąży.

Planowanie ciąży

Kobieta, która ma cukrzycę przedciążową (stwierdzoną przed zajściem w ciążę), powinna udać się do diabetologa i lekarza internisty w celu ustalenia dalszego działania. Aby doszło do zapłodnienia, a ciąża przebiegała prawidłowo, należy podjąć działania regulujące poziom cukru ok. pół roku wcześniej. Nieodpowiednie stężenie glukozy może wywołać powikłania zarówno u matki, jak i u dziecka. Zwiększa się ryzyko przedwczesnego porodu, poronienia, śmierci wewnątrzmacicznej, a także szereg innych potencjalnie groźnych komplikacji. Dlatego też tak ważne jest, aby pacjentka potrafiła samodzielnie kontrolować poziom glikemii w sposób, który pozwoli uniknąć jej hipoglikemii i hiperglikemii. Należy się skupić przede wszystkim na nawykach żywieniowych, eliminacji stresu i umiarkowanej aktywności fizycznej. Po wyrównaniu glukozy wykonuje się podstawowe badania diagnostyczne (badanie moczu, krwi, dna oka, pomiar ciśnienia).

Ciąża u kobiety chorej na cukrzycę

Warto pamiętać, że ciąża osoby chorych na cukrzycę będzie ciążą podwyższonego ryzyka. Dlatego też każda kobieta powinna być pod opieką diabetologa, jak również poradni dla ciężarnych z cukrzycą. Zarówno na etapie planowania, jak i będąc już w ciąży priorytetem każdej kobiety chorującej na cukrzycę powinna być obserwacja i dążenie do wyrównywania poziomu cukru we krwi. Należy również pamiętać, że cukrzycowy problem dotyczy nie tylko kobiet ze zdiagnozowaną cukrzycą.

Ta choroba może również ujawnić się u kobiet będących już  w ciąży. Podczas pierwszej wizyty lekarskiej z pewnością zostanie wykonane badanie, które określi poziom glukozy we krwi – jeśli poziom jest wyższy niż 125 mg/dl oznacza to cukrzycę. Przyczyną takiej sytuacji są zmiany zachodzące w organizmie kobiety, dlatego też zaleca się wtedy odpowiednią dietę, umiarkowane ćwiczenia sportowe, picie dużej ilości wody i jeśli to konieczne – zastrzyki insulinowe.