Otyłość a cukrzyca – czy ma to ze sobą jakiś związek? Czy otyłość prowadzi do cukrzycy?

Cukrzyca to zmora naszych czasów. Polacy coraz częściej chorują na cukrzycę typu 2. Kiedyś dotykała 40-latków, dzisiaj chorują na nią również 20-latkowie… Otyłość a cukrzyca – najczęściej idzie to ze sobą w parze. Czy i Ty masz się czego obawiać?

Otyłość – prawdziwa udręka XXI wieku

Żyjemy szybko. Pracujemy dużo. Odpoczywamy niewiele. Jemy niezdrowo. Stresujemy się dużo. Mało się ruszamy. Taki styl życia tworzy idealne podwaliny dla chorób. Otyłość jest jedną z nich. Niestety, coraz więcej Polaków ma problem z utrzymaniem prawidłowej masy ciała. Główną przyczyną są nawyki żywieniowe: wysoko przetworzone jedzenie, nieodpowiednia podaż kalorii i mało wartościowe produkty obfitujące w cukry proste i tłuszcze trans.

Gdy do organizmu nie są dostarczane odpowiednie wartości i składniki mineralne zaczynają powstawać choroby. Organizm nie ma siły do pracy, nie może właściwie odpoczywać i koło się zamyka. Do tego dochodzi brak ruchu – niedotlenione komórki magazynują mnóstwo tłuszczu powiększając tym samym tkankę tłuszczową.

Należy pamiętać, że tkanka tłuszczowa u zdrowego człowieka to 10-29 proc. masy ciała. Aby określić, czy dana osoba ma nadwagę bądź cierpi na otyłość, korzysta się ze wskaźników, np. wskaźnik masy BMI.

Otyłość to nic innego jak dostarczanie organizmowi więcej energii niż potrzebuje. Komórki tłuszczowe odkładane są w całym ciele – w narządach (serce, wątroba, trzustka, nerki), mięśniach szkieletowych, naczyniach krwionośnych. Tym samym powstaje insulinooporność, tzn. zmniejsza się wrażliwość tkanek i narządów na insulinę.

Otyłość = cukrzyca typu 2

Z badań wynika, że nie wszyscy otyli mają cukrzycę typu 2. Jednak należy pamiętać, że zdecydowana większość jednak na nią zapada. Insulinooporność prowadzi do zaburzeń metabolizmu. Tym samym wątroba zaczyna produkować niepotrzebnie więcej glukozy, obniża się poziom cholesterolu HDL, a także zmniejsza się wychwytywanie glukozy przez mięśnie szkieletowe. Aby zmniejszyć poziom cukru we krwi, trzustka zaczyna produkować insulinę. Mocno eksploatowana trzustka nie nadążą z produkcją insuliny, która redukuje cukier. W rezultacie mamy do czynienia z cukrzycą typu 2.

Jak nie dać się cukrzycy?

Nad cukrzycą można zapanować. Otyłość jest przyczyną jej powstawania, dlatego podstawowym czynnikiem, który zahamuje jej rozwój, będzie zmniejszenie masy ciała. Tylko prawidłowa waga doprowadzi do optymalnego poziomu stężenia glukozy we krwi. Aby tego dokonać należy zadbać o właściwe, zdrowe nawyki żywieniowe, a także wprowadzić do swojej codzienności aktywność sportową. Warto pamiętać, aby przyjmowane posiłki miały odpowiedni bilans energetyczny – nie można jeść ani za mało, ani za dużo. Każdy z trzech składników – białko, węglowodany i tłuszcze – powinien występować w odpowiedniej ilości. Do diety należy dołączyć regularne ćwiczenia, które pomogą spalić zbędną tkankę tłuszczową, a także ułatwią utrzymać poziom glukozy na właściwym poziomie.

Wysiłek fizyczny a cukrzyca – jak ćwiczyć?

Cukrzyca to choroba cywilizacyjna, która cały czas rozprzestrzenia się na świecie. W Polsce mamy już ponad 3 miliony chorych – liczba ta z roku na rok wzrasta. Jeśli i Ty chorujesz na cukrzycę, to koniecznie sprawdź, dlaczego uprawianie sportu jest tak ważne w leczeniu tej choroby.

Sport u chorujących na cukrzycę typu 2 jest jedną z podstawowych metod leczenia tej choroby. Cukrzyca nie jest przeciwwskazaniem do aktywności fizycznej. Regularne uprawianie sportu przynosi ogromne korzyści i jest skutecznym sposobem na poprawienie stanu zdrowia. Jedyne, o czym należy pamiętać, to konsultacja podejmowanej aktywności fizycznej z lekarzem.

Cukrzyca typu 2 a sport

Aktywność fizyczna jest bardzo ważnym elementem codziennego dbania o zdrowie. Biorąc pod uwagę fakt, że obecnie ruszamy się znacznie mniej niż przed laty, każdy wysiłek fizyczny jest na wagę złota. W przypadku cukrzycy typu 2 należy pamiętać, że chorują na nią bardzo często osoby mające nadwagę bądź osoby otyłe. Tym samym w ich przypadku wysiłek fizyczny jest konieczny w leczeniu. Dzięki temu chory zmniejszy zawartość tkanki tłuszczowej, co sprawi, że łatwiej mu będzie utrzymać prawidłową masę ciała, niezbędną do utrzymania odpowiedniego stężenia cukru we krwi. Należy pamiętać, że zmniejszenie masy ciała z wykorzystanie wyłącznie diety utrudnia osiągnięcia celu – organizm przyzwyczaja się do zmniejszonej liczby pokarmów, więc oszczędza energię. Regularne ćwiczenia temu zapobiegają.

Jaki sport dla cukrzyka?

Chory na cukrzycę otrzyma wszelkie wskazówki dotyczące możliwej aktywności od lekarza. Jeśli do tej pory prowadziłeś siedzący tryb życia, to z pewnością warto zacząć od spacerów. Ta forma jest dozwolona dla każdego. Zacznij od min. 15 minut spaceru – niech to będzie marsz o średnim tempie (umożliwiający swobodną rozmowę). W następnym tygodniu zwiększ czas o parę minut i tak stopniowo go wydłużaj. Zaleca się, aby osoby z cukrzycą spacerowały codziennie od 30 do 60 minut. Zamiast spacerów można zdecydować się również na przejażdżki rowerowe – spokojne, po płaskiej nawierzchni. Należy zdać sobie sprawę, że tak naprawdę każdy wysiłek wytrzymałościowy (tlenowy) jest dobry dla cukrzyka. Dlatego też sprawdzą się aktywności sportowe takie jak: pływanie, bieganie, gry zespołowe z piłką, taniec, czy ćwiczenia fitness. Diabetycy nie powinni podejmować sportów siłowych – podnoszenie ciężarów oraz przy zaburzeniach czucia stóp – biegania.

5 zasad aktywności fizycznej chorego na cukrzycę:

1. Przed aktywnością fizycznąsprawdź cukier. Jeśli poziom jest poniżej 100 mg/dl (5,5 mmol/l) lub powyżej 300 mg/dl (16,6 mmol/l) nie podejmuj aktywności.
2. Nie ćwicz na czczo. Optymalnie jest podejmować aktywność fizyczną na 2 godziny po lekkim posiłku.
3. Podczas treningu dbaj o nawodnienie – nie może wystąpić uczucie pragnienia.
4. Noś przy sobie łatwo przyswajalne węglowodany.
5. Nie ćwicz, gdy jesteś chory, masz gorączkę bądź źle się czujesz.

Czy cukrzyca jest dziedziczna?

Już 3 miliony Polaków choruje na cukrzycę. Wzrasta zarówno liczba chorych na cukrzycę typu 1, jak i na cukrzycę typu 2. Pierwsza postać najczęściej występuje u dzieci i młodzieży i jest najczęściej występującą wśród nich chorobą przewlekłą. Zaś cukrzyca typu 2 dotykająca kiedyś tylko osoby powyżej 40 r. ż. dzisiaj dotyczy już również 20- i 30-latków. Czy cukrzyca dotyczy tylko osób, które jej przypadki miały w rodzinie czy każdego?

 Cukrzyca, czyli właściwie co?

Cukrzyca to choroba przewlekła charakteryzująca się zaburzeniami w wytwarzaniu insuliny. Nieprawidłowa ilość insuliny powoduje zaburzenia już na poziomie komórkowym, gdyż właśnie w komórkach brakuje odpowiedniej ilości glukozy. Tym samym w całym organizmie występuje nieprawidłowe, wysokie stężenie glukozy nazywane hiperglikemią bądź obniżony poziom nazywany hipoglikemią. Aby okiełznać cukrzycę należy jak najwcześniej udać się do specjalisty i wdrożyć leki. Niestety, cukrzyca u wielu osób wykrywana jest za późno, gdyż sama nie daje jasnych objawów. Należy pamiętać, że przewlekła hiperglikemia prowadzi do wielu groźnych skutków takich jak: choroba wieńcowa, niewydolność serca, czy zaburzenia wzroku.

Cukrzyca dzieli się na dwa typy: 1 i 2. Cukrzyca typu 2 jest bardziej popularna i dotyka 85 proc. wszystkich chorych. Cukrzyca typu 1 to zaledwie 15 proc. chorych wśród, których znajdują się głównie dzieci, młodzież i osoby do 30 roku życia. Trzustka osób z cukrzycą typu 1 w ogóle nie wytwarza insuliny, zaś przy cukrzycy typu 2 chorzy wytwarzają jej nieodpowiednią ilość bądź w organizmie nie jest prawidłowo rozdysponowana.

Czy znane są przyczyny cukrzycy?

Cukrzyca typu pierwszego jest chorobą autoimmunologiczną, co oznacza, że układ odpornościowy organizmu nie funkcjonuje prawidłowo. Tym samym organizm występuje przeciwko sobie i niszczy swoje własne komórki – w przypadku cukrzycy typu 1 są to zdrowe komórki trzustki odpowiedzialne za produkcję insuliny. Obecny stan medycyny nie potrafi jednak dokładnie wyjaśnić, skąd bierze się cukrzyca typu 1. Obok czynników genetycznych wyróżnia się także infekcje wirusowe czy czynniki pokarmowe. Występująca częściej i traktowana już jako choroba cywilizacyjna cukrzyca typu 2 ma z kolei trochę inne podłoże. W dużej mierze odpowiedzialny za powstanie choroby jest styl życia. Nieprawidłowe nawyki żywieniowe, otyłość, nadciśnienie tętnicze, choroby sercowo-naczyniowe, niewielka aktywność fizyczna, stres.

Czy zatem cukrzyca jest dziedziczna?

Jako, że przyczyny tej choroby nie są do końca znane również czynnik genetyczny nie jest tutaj w 100 proc. odpowiedzialny. Prawdopodobieństwo, że dziecko zachoruje na cukrzycę typu 1, jeśli u matki bądź ojca występuje również ta choroba wynosi maks. 15 proc. Jeśli zaś u obu rodziców to prawdopodobieństwo wynosi 15 proc. Co dowodzi, że w przypadku cukrzycy typu 1 geny determinują ją tylko w pewnym stopniu. W cukrzycy typu 2 do tej pory nie ustalono, jakie geny są odpowiedzialne za jej powstawanie. Niektóre badania dowodzą, że wystarczy, aby jeden rodzic chorował na cukrzycę typu 2, a na 50 proc. zachoruje na nią również dziecko. Zatem mówiąc o cukrzycy możemy wykazać tylko pewne predyspozycje do zachorowania.