U niemowlęcia układ odpornościowy dopiero się rozwija i dlatego niektóre choroby są dla niego szczególnie niebezpieczne. Niestety maluszki nie potrafią opisać, co im dolega, dlatego rodzice muszą je uważnie obserwować i nauczyć się rozpoznawać groźne objawy, by w porę prawidłowo na nie zareagować.
Gorączka
Objawy gorączki u dziecka są podobne jak u dorosłych. Najczęściej maluch ma rozpalone czoło, wilgotną skórę, jest senny i nie ma apetytu. Warto jednak pamiętać, że bardzo małe dzieci mają inny sposób termoregulacji i dla nich temperatura 37 stopni jest jeszcze prawidłowa. O niebezpiecznej gorączce mówi się najczęściej wtedy, gdy termometr wskazuje powyżej 38,5 stopni przez ponad 24 godziny i nie ustępuje po podaniu leku przeciwgorączkowego. Wówczas niezbędna jest wizyta lekarza. Niezwłoczna pomoc lekarska potrzebna jest także wtedy, gdy oprócz podwyższonej temperatury pojawia się jeden z następujących objawów: biegunka, wymioty, odwodnienie (brak śliny, ciemny kolor moczu), sztywna szyja, problemy z oddychaniem lub drgawki gorączkowe (podobne do padaczki mogą skończyć się nawet utratą przytomności i grożą uszkodzeniem mózgu!).
Nieprawidłowy stolec lub biegunka
Niepokój powinny wzbudzić wszelkie odstępstwa od normy w wyglądzie stolca maluszka, a szczególnie jego bardzo rzadka konsystencja wraz z dodatkiem śluzu lub krwi. Jeśli takich stolców malec oddaje w ciągu dnia kilka lub kilkanaście, można mówić o biegunce, która może oznaczać np. zatrucie wywołane rotawirusami. Uporczywa biegunka prowadzi do szybkiego odwodnienia dziecka i wymaga interwencji lekarza.
Silne wymioty
Wymioty należy odróżnić od ulewania się pokarmu, które jest naturalne przez pierwsze tygodnie życia dziecka. Niepokoić powinny nasilające się wymioty, występujące często po każdorazowym podaniu pokarmu, szczególnie gdy towarzyszy im biegunka lub zaparcia i gorączka. Przyczyny wymiotów mogą być różne m.in.: wirusowe zapalenie żołądka, zapalenie jelit, infekcje górnych dróg oddechowych lub układu moczowego, zwężenie odźwiernika żołądka, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, wstrząs mózgu. Od początku pojawienia się wymiotów należy nawadniać dziecko i bacznie obserwować, by w przypadku nasilenia się objawów w porę wezwać lekarza.
Męczący katar, kaszel i ból ucha
Niemowlaki często mają katar, jednak zwykle ma on charakter wirusowy lub alergiczny i daje się wyleczyć domowymi sposobami. Jeśli katar ma podłoże bakteryjne, co zwykle objawia się żółtym lub zielonym kolorem wydzieliny, infekcja wymaga najczęściej podania antybiotyków. Niepokój powinien wzbudzić świszczący oddech u dziecka, kłopoty z oddychaniem, suchy i męczący kaszel, a także towarzysząca tym objawom gorączka. Interwencji lekarskiej wymaga również zapalenie ucha, które objawia się gorączką, pocieraniem przez malca główki o poduszkę, a często też ropną wydzieliną z kanału usznego.
Nieprawidłowy mocz
U zdrowego dziecka mocz powinien mieć jasny kolor i niemal niewyczuwalny zapach. Uwagę należy zwrócić, gdy te parametry ulegną zmianie i nie mijają samoistnie przez kolejne dwa dni, co oznacza, że ich przyczyną nie są ani przyjmowane leki, ani pokarmy, lecz choroba. Szczególnie szybko należy zareagować, gdy w moczu pojawia się krew. Warto pamiętać, że częstą dolegliwością u niemowląt i dzieci jest infekcja dróg moczowych, która nie zawsze objawia się nieprawidłowościami w wydzielanym moczu, lecz takimi objawami jak stan podgorączkowy, brak apetytu, apatia, słabe przybieranie na wadze.